Κυπριακό: θεωρίες και πράξεις

Στην Κύπρο δεν υπάρχει κάποιος που να ομολογεί δημόσια ότι αποδέχεται την όποια «λύση» απαιτεί  η Τουρκία αλλά η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτικών, δηλώνει ότι πρέπει να καταγγέλλεται με κάθε ευκαιρία η Τουρκία για τα εγκλήματα της. Αυτό υποστηρίζουν φραστικά το Προεδρικό (Πρόεδρος και ο γνωστός περίγυρος) όταν αυτό επιβάλλουν οι επικοινωνιακές ανάγκες εντός Κύπρου. Αλλά, από την θεωρία ως την πράξη, όπως διαμορφώνεται η εξωτερική μας πολιτική, υπάρχει μια αντίθεση. Και όταν η αντίθεση ανάμεσα στα λόγια και στις πράξεις γίνεται στις αντικατοχικές εκδηλώσεις, καταντά εκνευριστικό σε όσους ζούμε την πραγματικότητα και εκτός Κύπρου.      

Συγκεκριμένα, στις 14/7/2014, μετά από πολύμηνη εργασία υπό την καθοδήγηση του Καθηγητή E. Kontorovich (Πανεπιστήμιο Northwestern-ΗΠΑ) και του Οργανισμού Shurat-Ha Din που δραστηριοποιείται στα ανθρώπινα δικαιώματα, υποβάλαμε (ως Ευρωβουλευτής μαζί με την Ομάδα Cypriots Against Turkish War Crimes) καταγγελία  στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο στη Χάγη. Η καταγγελία στρέφεται εναντίον Τούρκων αξιωματούχων για διάπραξη εγκλημάτων πολέμου στο κατεχόμενο μέρος της Κύπρου με επίκεντρο τον εποικισμό. To Καταστατικό του Δικαστηρίου απαγορεύει σε κατοχική δύναμη να μεταφέρει  άμεσα ή έμμεσα πληθυσμό της  σε κατεχόμενα εδάφη άλλης χώρας. Στις 17/7/2014, τρεις μέρες μετά την καταγγελία, ο Υπ. Εξ. της Κύπρου σε άρθρο για την «Ημέρα Διεθνούς Ποινικής Δικαιοσύνης» εξηγούσε τα θετικά από την λειτουργία του εν λόγω Δικαστηρίου ώστε η Κύπρος συμμετέχει «με υπερηφάνεια στον εορτασμό της επετείου», χωρίς λέξη για εποικισμό και χωρίς αναφορά στην καταγγελία της Τουρκίας. Το χάσμα από τα λόγια στην πράξη είναι ολοφάνερο. Ενώ η Κύπρος προσχώρησε στην δικαιοδοσία του Δικαστηρίου από την ίδρυσή του (2002) και οι καταγγελίες επικεντρώνονται  με τεκμηρίωση στον εποικισμό και τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη τουρκικών οικισμών στα κατεχόμενα έκτοτε, εντός Κύπρου επικρατούν … θεωρίες.

Δεν ξέρουμε το αποτέλεσμα επειδή το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο γίνεται αποδέκτης πολλών καταγγελιών από τις οποίες εξετάζει ένα μικρό ποσοστό. Ωστόσο, η καταγγελία αναδεικνύει διάφορα οφέλη. Πρώτον, αναδεικνύεται ότι μέρος του Κυπριακού προβλήματος δεν είναι πολιτικό, αλλά έγκλημα πολέμου. Επίσης, μια πιθανή συμμετοχή Τουρκοκυπρίων θα καθιστά την Τουρκία πιο έκθετη. Τρίτον, δεκάδες ΜΜΕ ανά τον κόσμο [(από τον Αλ Τζατζίρα μέχρι την Washιgnton Post  (ΗΠΑ)), αναμετέδωσαν την καταγγελία. Αυτό επικοινωνιακά θα ήταν πολλαπλάσιο αν βοηθούσε η Κυπριακή Κυβέρνηση. Ταυτοχρόνως, η στήριξη από άλλους διευρύνεται π.χ. ο Οργανισμός "Lobby-for-Cyprus" στο Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να προσυπογράψει την καταγγελία εναντίον Τούρκων αξιωματούχων για το έγκλημα του εποικισμού. Επίσης, με άρθρο του στην εφημερίδα Cyprus Mail, ο πρώην Πρέσβης Αντρέας Ιακωβίδης αξιολόγησε ως θετική κίνηση την καταγγελία που έπρεπε να γίνει προ καιρού.  Ο κ. Ιακωβίδης διετέλεσε πρέσβης της Κύπρου στην Ουάσιγκτον, μόνιμος αντιπρόσωπος στα Ηνωμένα Έθνη και υπέγραψε τη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας εκ μέρους της Κυπριακής Δημοκρατίας το 1982 (πράγμα που επέτρεψε στην ρύθμιση ΑΟΖ), όταν άλλοι … φλυαρούσαν με θεωρίες. 

Παρεμπιπτόντως, στις 20 Ιουλίου 2014, Σουηδή Ευρωβουλευτής κατάγγειλε με άρθρο της την παράνομη τουρκική κατοχή και την Τουρκία επειδή «εφαρμόζει ένα συστηματικό σχέδιο εποικισμού στο κατεχόμενο βόρειο μέρος του νησιού» (είμαστε σε επικοινωνία και θα συμμετέχουμε στις αντικατοχικές εκδηλώσεις 9 Αυγούστου 2014 στην Κύπρο). Πώς να αισθάνεται κάποιος Κύπριος Ευρωβουλευτής όταν άλλοι εκτός Κύπρου υποδεικνύουν δηκτικά ότι η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν θέλει τέτοιες καταγγελίες επειδή αναστατώνουν το κλίμα των συνομιλιών;  Να υποθέσουμε ότι μαζί με την Τουρκία που εύχεται να μην προχωρήσει το Δικαστήριο σε ανακριτική διαδικασία για το έγκλημα του εποικισμού, το ίδιο εύχεται και το δικό μας Προεδρικό με τον Υπ. Εξ.;

Εμείς θα επιμένουμε και θα προσδοκούμε στην αλλαγή. Πάντως, η  επικρατούσα κυβερνητική άποψη όπως φανερώνεται μέσα από τις πράξεις -όσο και αν επιχειρείται συγκάλυψη της με λόγια και θεωρίες-, δεν είναι άποψη πολλών διπλωματών μας οι οποίοι βλέπουν με αγωνία το χάσμα ανάμεσα στα λόγια και στις πράξεις.

Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D) - costas.mavrides@europarl.europa.eu