<<O ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΕΝΤΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΑΝ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΟΥ ΕΚΤΡΟΧΙΑΣΜΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ.>>
[με αφορμή το άρθρο του Mark Buchanan «Η Ελλάδα δεν είναι μια ιστορία ηθικής» – «Greece Isn’t a Morality Tale»]
Π. Ήφαιστος
Το κείμενο του Mark Buchanan που παραθέτω στο τέλος στα αγγλικά και μεταφρασμένο είναι τίμιο, λογικό και ορθολογιστικό. Με αντικειμενικό, πυκνό, περιεκτικό και κυρίως πολιτικό τρόπο αποφεύγει τους συνήθεις διακρατικούς ρατσισμούς και κινείται μέσα στον πυρήνα του προβλήματος αναδεικνύοντας την ουσία. Ο Mark Buchanan μιλά αυστηρά πολιτικά και αντικειμενικά. Υπογραμμίζει τα πολιτικοοικονομικά δεδομένα της κρίσης.
Θεωρώντας ως μεταπολεμικά μονίμως δεδομένη την πνευματική και πολιτική σύγχυση που προκάλεσε ο εμφύλιος πόλεμος και τα έκτοτε ιδεολογικά και κομματικά σύνδρομα, η αφετηρία της σημερινής «Ελληνικής (και όχι μόνο) κρίσης» εντοπίζεται στις αρχές της δεκαετίας του 2000 όταν άσκοπα, αυτοκαταστροφικά και με ιδεολογικά ή άλλα άγνωστα κίνητρα η Ελλάδα εντάχθηκε στον πολιτικά αθέσμιστο χώρο της χρηματοοικονομικής «ένωσης» εντός της ΕΕ.
Ακολούθησε ένα απίστευτο κύμα φούσκων κάθε είδους: Φούσκων πολιτικής ανάλυσης, φούσκων ωραιοποίησης ενός από καιρό δεδομένου ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος, φούσκων ωραιοποίησης του τερατώδους συστήματος της ΟΝΕ, φούσκων περί «παγκοσμιοποίησης» που εν πολλοίς αντικατέστησε τις ιδεολογικές φούσκες και συνομάδωσε μέσα στην ίδια φούσκα τα ορφανά του Ψυχρού Πολέμου, διακηρυκτικών φούσκων που συσκότιζαν την απουσία μέτρων που θα καθιστούσαν το Ελληνικό πολιτικοοικονομικό σύστημα ανταγωνιστικό, φούσκων για τον χαρακτήρα της διεθνούς πολιτικής (όπου υπουργοί και πρωθυπουργοί έλεγαν ότι η κυριαρχία δεν έχει πλέον και μεγάλη σημασία), εθνομηδενιστικών φούσκων σε όλο το «πολιτικό» φάσμα και ευκαιριακών τυχοδιωχτικών εθνικιστικών φούσκων ανθρώπων που αποδείχθηκε ότι κατά βάθος ειδικεύονταν στις υποκλίσεις εθνικής υποτέλειας. Τέλος, ως περίπου χαριστική βολή είχαμε τις χρηματοοικονομικές φούσκες που έβαλαν την Ελληνική οικονομία μέσα σε κενό αέρος. Η πτώση ήταν πλέον βεβαία.
Αυτές και πολλές άλλες παθογένειες εντάθηκαν αρχές της δεκαετίας του 2010 και αποκορυφώθηκαν το Ιούλιο 2015 όταν επιβλήθηκε ένα νέο θηριώδες και αντιπαραγωγικό μνημόνιο που εξοντώνει την οικονομία και την κοινωνία και που αναιρεί την εθνική ανεξαρτησία της χώρας.
Στην κρίση αυτή εμπλέκονται πολλοί δρώντες και πολλά πράγματα: Κυρίως η ετερογονία των σκοπών όλων των ξένων και εγχώριων εμπλεκομένων και των κατά περίπτωση και δρώντα μεθοδεύσεων όταν ο καθείς ξεχωριστά σύμφωνα με τα συμφέροντά του επιχειρεί να εκπληρώσει τους σκοπούς του. Αυτή είναι μια δυναμική κατάσταση η οποία εν τη απουσία ενός συγκροτημένου νεοελληνικού κράτους και μιας σφριγηλής πολιτικής συνοχής γύρω από τα εθνικά συμφέροντα είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια χαώδης δίνη μέσα στην οποία κατρακυλάει η Ελλάδα και η κοινωνία της.
Εδώ είμαστε και το ζήτημα είναι κατά πόσο μπορεί να αρχίσει να κυριαρχεί ένας πολιτικά ορθολογιστικός δημόσιος και επιστημονικός λόγος.
Οι συζητήσεις μέσα στην «δημόσια» νεοελληνική σφαίρα είναι πλέον εξ αντικειμένου χαώδεις και σχεδόν αδύνατο να παράγουν πολιτικοοικονομικό ορθολογισμό καθότι τα διαφορετικά συμφέροντα εντός και εκτός Ελλάδας και η διαφορετική τυπική λογική κάθε δρώντα (ατομικού ή συλλογικού) που μεθοδεύει την εκπλήρωσή τους συγκροτεί ένα διαφοροποιημένο τοπίο μέσα στο οποίο μόνο πολύ οργανωμένοι δρώντες μπορούν να ωφεληθούν. Εμείς δεν είμαστε οργανωμένοι. Παραμελήσαμε το εθνοκράτος μας. Πέντε χρόνια μετά την αποκορύφωση της κρίσης το πολιτικό πεδίο είναι εξόχως μπερδεμένο και ανορθολογικό.
Μέσα σε ένα τέτοιο νεοελληνικό (και διεθνές) πολιτικοοικονομικό πεδίο το ποιοι βλάπτονται και το ποιοι ωφελούνται δεν είναι δύσκολο να το προβλέψει κανείς. Κυρίως βλάπτονται τα μέλη της νεοελληνικής κοινωνίας των οποίων το ανορθολογικό μεταπολιτευτικό «πολιτικό» σύστημα οδήγησε την οικονομία στα βράχια. Μεθοδικά και συστηματικά, επίσης, το εθνομηδενιστικό κίνημα το οποίο εκτείνεται σε όλο το «πολιτικό» φάσμα ροκάνισε την πολιτικοπνευματική και κοσμοθεωρητική υπόσταση των πολιτών. Σε ποιο βαθμό παραμένει να αποδειχθεί (βλ. πιο κάτω για το συλλογικό ένστικτο αυτοσυντήρησης / επιβίωσης).
Ποια είναι λοιπόν η ουσία του προβλήματος και ποια τα κύρια αίτια; Το ζήτημα της ηθικής και της συναρτημένης με αυτή πολιτικής συγκρότησης είναι καίριας σημασίας. Εκτός των συνόρων ενός οποιουδήποτε εθνοκράτους –και παρά το ότι στην Ελλάδα η φαντασιοπληξία των αριστεροδεξιοκεντρώων αιθεροβαμόνων, των αφελών, των αμαθών, των ημιμαθών, των ανόητων και των εθνομηδενιστών συσκότισε την κοσμοθεωρητική και πολιτική θέαση των νεοελλήνων– όλα ήταν και όλα θα είναι δεδομένα και οι προεκτάσεις αναπόδραστα αναμενόμενες:
- Τα πολιτικοοικονομικά αυτά δεδομένα κάθε εθνοκράτους και η πολιτική ηθική που τα διαμορφώνει σμιλεύονται μέσα στην ανεξάρτητη πολιτική τους σφαίρα σύμφωνα με την ετερότητα της πολιτικής τους ανθρωπολογίας δημιουργώντας, αναπτύσσοντας και διαρκώς αλλάζοντας το οικείο σύστημα διανεμητικής δικαιοσύνης. Τουτέστιν τον Αριστοτελικά νοηματοδοτημένο τρόπο ζωής και την δικαιακή τάξη κάθε ανεξάρτητης κοινωνικής οντότητας.
- Η πολιτική ηθική που ορίζει και προσανατολίζει την πολιτικοοικονομική οργάνωση κάθε ανεξάρτητου εθνοκράτους (η μεταφυσική ή ατομική ηθική είναι άλλης τάξης ζήτημα) προσδιορίζεται κοινωνικοπολιτικά τουτέστιν ενδοκρατικά.
- Αυτή η πολιτική ηθική που ορίζει και τις συλλογικές πολιτικές θέσεις των βιώσιμων κοινωνικών οντοτήτων και των διαπραγματευτικών τους στάσεων απέναντι στους άλλους απορρέει από την ιστορικά διαμορφωμένη ετερότητα της πολιτικής τους ανθρωπολογίας. Η πολιτική ηθική όπως ορίζεται και όπως διαρκώς επαναπροσδιορίζεται εντός κάθε ανεξάρτητου εθνοκράτους είναι διαφορετική από κάθε άλλου εθνοκράτούς. Αυτό καταμαρτυρείται στους νόμους, στα Συντάγματα και στην εν γένει κοινωνικοπολιτική οργάνωση κάθε κράτους. Ένα ηθικό κριτήριο είναι πολιτικά σημαντικό εάν διαθέτει κοινωνική αναφορά από την οποία και αντλεί την νομιμοποίησή του. Εάν επίσης είναι συμβατό με τις έσχατες θεμελιώδεις εθνικές κοσμοθεωρητικές λογικές κάθε κοινωνίας.
- Οι πολιτικές θέσεις των αντιπροσώπων κάθε κράτους, για να διαθέτουν δύναμη, για να αντιπροσωπεύουν την κοινωνία και για να αποτελούν βάση ορθολογιστικής διαπραγμάτευσης, απαιτείται να λαμβάνουν υπόψη ότι οι πολιτικές θέσεις των αντιπροσώπων άλλων κρατών είναι πάντοτε διαφορετικές καθότι απορρέουν από διαφορετικά πολιτικοοικονομικά δεδομένα και διαφορετικά κοινωνικοπολιτικά οργανωμένες δομές. Είναι οι ίδιες οι δομές των Γερμανών και των Τούρκων, των Ελλήνων και των Γερμανών, των Ιαπώνων και των Κινέζων, των Ιρανών και των Σουηδών και όλων των υπολοίπων με όλους τους άλλους; Θα ήταν γελοίο να το υποστηρίξει κανείς. Αυτό εν τούτοις υποστηρίζεται σε ποικίλες βαθμίδες από όλα τα διεθνιστικά και κοσμοπολίτικα ιδεολογικά δόγματα.
- Αυτήν την δικαιακή τάξη είναι που συγχέουν πολλοί –αιθεροβάμονες, διεθνιστές, κοσμοπολίτες, ασυνάρτητοι και ανιστόρητοι εθνομηδενιστές και οι λοιποί παραπλήσιοι όμοιοι ποικίλων και αποχρώσεων και εντάσεων– με τον γενικό και αόριστο όρο «δίκαιο».
- Τους ακούς να μιλάνε για δίκαια πλην είναι ένα πράγμα το δίκαιο που ορίζει την τάξη ανά πάσα στιγμή και άλλο η δικαιοσύνη που είναι εύπλαστη και διαρκώς προσαρμοσμένη στην πολιτική ανθρωπολογία όπως εξελίσσεται. [Παρενθετικά αναφέρω την γιγαντιαία παράκρουση των νομικιστών που θεωρούν το διεθνές δίκαιο ως είδος διεθνούς δικαιοσύνης ενώ και τα νήπια γνωρίζουν ότι αφορά σύνορα που χαράχθηκαν με ισχύ και αποτελούν τα τετελεσμένα του τελευταίου πολέμου]
- Είναι ένα πράγμα ο καταχρηστικός εάν όχι παράλογος όρος «ανθρώπινα δικαιώματα» καθότι μόνο για πολιτικά δικαιώματα μπορούμε να μιλούμε. Έτσι ακούς πολλούς να μιλάνε για ανθρώπινα δικαιώματα συγχέοντάς τα με τα κοινωνικοπολιτικά πολιτικά δικαιώματα εντός του κράτους. Τα συγχέουν με 5-6 γενικόλογες αναφορές διακρατικών συμβάσεων περί «ανθρωπίνων δικαιωμάτων» (που επιπλέον σπάνια τηρούνται, διαφορετικά ο υποφαινόμενος και εκατομμύρια άλλοι θα βρίσκονταν στις κατακτημένες εστίες τους).
- Τους ακούς να μιλούν για «λαούς» περίπου πανομοιότυπους που τίποτα δεν τους χωρίζει, για παγκοσμιοποιήσεις, κτλ, ενώ έχουμε όχι ένα πλανητικό ακταρμά που αυτά υπονοούν, αλλά ένα κρατοκεντρικά οριοθετημένο πλανήτη όπου η διάσχιση των συνόρων άνευ αδείας σημαίνει σύλληψη ή εκτέλεση ενώ κάτι πλέον ανάλογο αρχίζει να ισχύει με μεταμοντέρνους όρους στα σύνορα εντός της Ε«Ε» όπου τον ρόλο του εκτελεστή διαδραματίζουν τεχνοκράτες, κερδοσκόποι και ηγεμονικοί αξιωματούχοι.
- Ακούς πολλούς, λοιπόν, να μιλούν για ευρωπαϊκά ιδεώδη ως και η Ευρώπη να είναι ανθρωπολογικά εξομοιωμένη και πολιτικά εξισωμένη ενώ ισχύει το ακριβώς αντίθετο: Στην καλύτερη περίπτωση ροκανίστηκε ίσως ανεπίστροφα κάθε έννοια «διακρατικής κοινότητας» εξαλείφοντας κάθε ίχνος «εθνοκρατοκεντρικής Ευρώπης των πατρίδων». Η ΕΕ ραγδαία και σταθερά μετατρέπεται σε ένα περιφερειακό κλουβί μέσα στο οποίο υποβόσκουν επικίνδυνα διλήμματα ασφαλείας μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων (για όσους ξέρουν το Αλφαβητάριο που δεν ξέρει το Ελληνικό «πολιτικό» προσωπικό η ΟΝΕ είναι δημιούργημα τέτοιων ανωμαλιών μεταξύ Γερμανίας και των άλλων και κυρίως της Γαλλίας). Οι συμφωνίες μεταξύ των κρατών, επιπλέον, δεν θεσμίζονται συναινετικά ή και ομόφωνα όπως ίσχυε μετά το 1966 («συμβιβασμός του Λουξεμβούργου») ενώ σταδιακά ισχύουν ολοένα και περισσότερο ιεραρχίες ισχύος στην βάση της ανελέητης αρχής της αυτοβοήθειας και σε αναφορά με γνήσια Δαρβινιστικά κριτήρια.
- Ακόμη χειρότερα, μέσα σε αυτό το ολοένα και πιο εκτροχιασμένο περιφερειακό κλουβί κυριάρχησε μια τεχνόσφαιρα τα ετερόκλητα μέλη της οποίας κανείς δεν γνωρίζει ποιος ελέγχει; Ηγεμονικοί υπηρεσιακοί παράγοντες; Κερδοσκόποι; Το εξωπολιτικό τραπεζικό σύστημα; Πολυεθνικές εταιρείες; Ένα δηλαδή πολιτικοοικονομικά παντελώς ανορθολογικό σύστημα μέσα στο οποίο όπως αναφέρθηκε μόλις ισχύει η ζουγκλώδης Δαρβινιστική αρχή της αυτοβοήθειας. Για όσους δεν είναι πολιτικά στραβοί βλέπουν τον Δαρβινισμό να γίνεται σημαία των τεχνοκρατών. Επιπρόσθετα, κυκλοφορούν και κυριαρχούν απείρου πολιτικής διαστροφής και παντελώς κοινωνικοπολιτικά ανεξέλεγκτα όντα τα οποία ακούνε σε ονόματα όπως Ντούιζεμπλουμ, Σούλτς, Γιούγκερ ή οτιδήποτε άλλο ανάλογο και αντίστοιχο. Έτσι, η δημοκρατία εντός των αδύναμων κρατών ενώ μεταξύ των ισχυρών βράζει το καζάνι των διλημμάτων ασφαλείας που ενώ ήταν πάντα εκεί η Ελληνική κρίση απλά έκανε πιο φανερά στους πολλούς! Οι συνέπειες από αυτήν την από καιρό προδιαγεγραμμένη πορεία της ΕΕ (βασικά μετά το 1992) για την Ελλάδα θα ήταν πολύ μικρότερες ή μηδενικές εάν όπως προαναφέρθηκε δεν προχωρούσε στο άσκοπο, άκαιρο, απροετοίμαστο και προαναγγελμένα αυτοκτονικό βήμα ένταξης στην αθέσμιστη ΟΝΕ [(Η μεγάλη σύγχυση για την σχέση ΟΝΕ και ΕΕ είναι και το μέτρο άγνοιας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης) (Ενώ επιπλέον αφού έγινε αυτό το αυτοκτονικό βήμα η καταστροφική έξοδος από το ευρώ δεν είναι λύση η ευρωλαγνεία που καθημερινά εκδηλώνεται ποικιλοτρόπως είναι μια ακόμη ανορθολογική εισροή στον Ελληνικό δημόσιο διάλογο)]
- Επανερχόμενοι σε μια γενικότερη επισήμανση, στοιχειώδης πολιτική παιδεία επιτάσσει να γνωρίζουμε την διαφορά του ενδοκρατικού πεδίου από το διακρατικό. Στοιχειώδης γνώση επιτάσσει να γνωρίζουμε ότι ποτέ δεν υπήρξε μια ενωμένη Ευρώπη και όλα δείχνουν ότι αυτό είναι αδύνατο.
oΥπογραμμίζεται μόνο η διαφορά μεταξύ μετακρατικού και μετακρατοκεντρικού. Το πρώτο είναι και θα είναι προπαγάνδα του εκάστοτε ισχυρού που διαδίδει εξισωτικά και εξομοιωτικά ιδεολογικά διεθνιστικά, «κοσμοπολίτικα» και οικουμενικίστικα δόγματα για να διευκολύνει την επικυριαρχία επί των λιγότερο ισχυρών κρατών. Το δεύτερο είναι το κοσμοσυστημικό που με κανένα τρόπο δεν εξισώνει ή εξομοιώνει ανθρωπολογικά τον πλανήτη.
- Στοιχειώδης γνώση, συναφώς με το τελευταίο, επιτάσσει αν γνωρίζουμε την διαφορά μεταξύ μετακρατικού συστήματος (όλα τα μορφικά πανομοιότυπα «διεθνιστικά» δόγματα είτε αυτά είναι κομμουνιστικά είτε φιλελεύθερα διεθνιστικά είτε φασιστικά είτε λειτουργιστικά «ευρωπαϊστικά» που κινούνται όλα μέσα σε πολιτικό αέρα κοπανιστό ή αποτελούν ευτελή προπαγάνδα κατάλληλη ως σανός για ιθαγενείς) και μετακρατοκεντρικό.
- Το τελευταίο, το μετακρατοκεντρικό δεν υπάρχει παρά το ότι είναι η μόνη πιθανή δυνατότητα μελλοντικά (όπως διακεκριμένοι στοχαστές όπως ο Γιώργος Κοντογιώργης ερευνούν και γράφουν). Το μετακρατοκεντρικό υπήρξε εντός των κοσμοσυστημάτων του παρελθόντος και κυρίως πριν την πτώση της Βυζαντινής Οικουμένης. Το ότι μετά την Συνθήκη της Βεστφαλίας του 1648 και παρά την επικύρωση των θεμελιωδών αρχών του κρατοκεντρικού συστήματος το 1945 στον ΟΗΕ πολλοί συνεχίζουν να παραμιλούν να προπαγανδίζουν διεθνιστικά και κοσμοπολίτικα είναι ένα μεγάλο ζήτημα το οποίο αναλύθηκε σε άλλη περίπτωση και το οποίο δεν προσφέρεται για να επεκταθούμε εδώ.
- Το ζήτημα των εξισωτικών και εξομοιωτικών δογμάτων, επαναλαμβάνω, είναι το μεγαλύτερο ζήτημα του μέλλοντος καθότι ενώ αυτά αποτελούν προπαγάνδα των εκάστοτε ισχυρών καμιά σχέση δεν έχουν με την πιθανή εξέλιξη των διακρατικών σχέσεων σε μια μετακρατοκενρική κατάσταση. Αυτές οι ειδοποιοί διαφορές, υπογραμμίζεται, δύσκολα γίνονται κατανοητές σε παρόντα χρόνο, καθότι εξ αντικειμένου η επί ένα αιώνα εξισωτική και εξομοιωτική ιδεολογική λαίλαπα επηρέασε αναρίθμητους. Συνεχίζει να αποπροσανατολίζει πολλούς από τις έσχατες λογικές της φιλοπατρίας και της ανάγκης μέχρι εσχάτων στήριξης της οικείας πατρίδας μέσα στον ανελέητο διεθνή ανταγωνισμό.
- Για τον Mark Buchanan και πολλούς άλλους ανεξαρτήτως πολιτικών τους θέσεων στο εσωτερικό του (βιώσιμου) κράτους τους, τα πιο πάνω είναι αυτονόητα και δεδομένα. Στην Ελλάδα όχι και αυτό το γεγονός υποδηλώνει πολλές παθογένειες.
- Σε ένα πολιτικά ορθολογιστικό περιβάλλον, όμως, δεν μπορούν να κυριαρχούν τέτοιες στάσεις. Τα πρόσωπα και τα πράγματα κρίνονται πολιτικά και με γνώμονα εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπών. Η πολιτική «σκοπιμότητα» εδώ αφορούσε την διακήρυξη για μια διαπραγματευτική αξίωση βιώσιμων συμφωνιών. Το εάν θα την τηρούσαν αυτοί που θα εκλέγονταν τον Ιανουάριο του 2015 δεν ζήτημα δίκης προθέσεων αλλά πολιτικών εκτιμήσεων και κυρίως εκτιμήσεων για την πολιτική δυναμική εάν τηρούσαν. Τα περί προθέσεων του ενός ή του άλλου όχι μόνο είναι ανορθολογικά αλλά και ανέντιμα. Τα πράγματα κρίνονται εκ του αποτελέσματος και από το κατά πόσο οι εκτιμήσεις για μια πιθανή κοινωνική δυναμική ήταν λανθασμένες ή ορθές:
- Α) Επί πέντε χρόνια είχαμε δουλοπρέπεια, εθελοδουλία, διαπραγματευτικές «κολοτούμπες», διολίσθηση στην σταδιακή εκμηδένιση και πολλά ψεύδη ότι αυτό … δεν συμβαίνει. Ψεύδη που ενάντια στην λογική μας και την πασίδηλη αλήθεια συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
- Β) Υπάρχει ένα γεγονός: Η κυβέρνηση μετά τον Ιανουάριο 2015 αξίωσε πολλά. Αυτό πράττοντας αναλάμβανε ρίσκο, προσπάθεια η οποία αντί να στηριχθεί συνέβαινε το αντίθετο. Τι ίσχυε; Ίσχυε το εξής το οποίο κάθε καλόπιστη συζήτηση πρέπει να αποδεχθεί αντί να καταφεύγει σε συνωμοσιολογία και δίκη προθέσεων:
- α) Οι κατέχοντες την εξουσία μετά τον Ιανουάριο 2015 διέφεραν από την προηγούμενη διότι διεκδικούσαν αλλά όπως και οι προηγούμενοί τους ήταν άπειροι και γνωστικά ανεπαρκείς.
- β) Οι ίδιοι όπως και οι προηγούμενοι κατέχοντες την εξουσία κάθονταν πάνω σε ένα πελατειακό κράτος παντελώς ανοργάνωτο (καθότι μονίμως οι κρατικοί λειτουργοί είναι παροπλισμένοι ενώ καθοδηγούν εφήμεροι αεριτζήδες). Επειδή οι προηγούμενοι ήταν οι κατασκευαστές αυτού του ανορθολογικού κράτους ήταν μάταιο να αναμένουμε πολλά. Αυτοί που ανάλαβαν την εξουσία τον Ιανουάριο του 2015 ενώ δεν διέφεραν πολύ μια κοινωνική δυναμική θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγές.
- Κατά την διάρκεια του πρώτου κρίσιμου πενταμήνου του 2015 οι κοινωνικές και πολιτικές αντιστάσεις που πρέπει να στηρίζουν το εθνικό συμφέρον όποιος και να κυβερνά βάλλονταν από μαζική προπαγάνδα, απίστευτες ξένες παρεμβάσεις και αποπροσανατολιστική πληροφόρηση ακόμη και για πασίδηλα πράγματα.
- Η κοινωνική δυναμική ήλθε όταν προέκυψε το ερώτημα ΝΑΙ ή ΌΧΙ αλλά όταν ειπώθηκε ΟΧΙ απουσίαζαν οι προϋποθέσεις ενίσχυσης της κρατικής μας διαπραγμάτευσης.
- Η ουσία και το κύριο αίτιο της νεοελληνικής κακοτυχίας είναι το εξής: Ότι ενώ όλοι γνωρίζαμε ότι ο νυν πρωθυπουργός περιβάλλεται από ένα κυρίαρχο πολιτικά θανατηφόρο εθνομηδενιστικό συνονθύλευμα άπειρων στελεχών ενίοτε και φορέων θανατηφόρων ιδεολογημάτων, τυγχάνει αυτή η πολιτική ασθένεια είναι το κύριο χαρακτηριστικό όλου του ύστερου μεταπολιτευτικού αριστεροδεξιοκεντρώου «πολιτικού» φάσματος. Όσοι δεν το βλέπουν κάποιο πρόβλημα έχουν με την πολιτική τους θέαση.
- Γινόμαστε πιο ακριβείς: Οι εκλογές του Ιανουαρίου παρήγαγαν μια πολιτική δυναμική που δεν ανήκε στον νυν πρωθυπουργό ή στο διαφοροποιημένο κόμμα του.
- Η δυνατότητα μιας υποστηρικτικής κοινωνικής δυναμικής καταμαρτυρήθηκε όταν τέθηκε το δημόσιο ερώτημα ΝΑΙ ή ΟΧΙ.
- Οδήγησε στο ΟΧΙ το οποίο λέμε ξανά δεν αφορούσε κάποιες θέσεις κάποιου μνημονίου. Σχεδόν κανείς δεν τις γνώριζε. Το ΟΧΙ ήταν ένα αναγκαίο ΟΧΙ κατά τον μαζικών ξένων επεμβάσεων στο εσωτερικό πολιτικό μας σύστημα που αναιρούν την εθνική μας ανεξαρτησία. Όσοι δεν το κατάλαβαν αυτό δεν κατάλαβαν τίποτα. Και δυστυχώς είναι ουκ ολίγοι.
- Αυτή η κοινωνικοπολιτική δυναμική, επαναλαμβάνουμε, δεν ανήκε στο κομματικό συνονθύλευμα που κατάλαβε την εξουσία τον Ιανουάριο 2015. Ανήκε στο κράτος και στην κοινωνία του. Αν μη τι άλλο αριθμητικά επαληθεύεται 100% καθότι παρά την απίστευτη μαζική προπαγάνδα και εκστρατεία φόβου υπερψήφισαν την συνέχιση της αντίστασης κοντά 65%.
- Το πρόβλημα είναι άλλο και πολύ μεγάλο. Πρόκειται για το γεγονός πως σε όλο το πολιτικό φάσμα επί χρόνια έχει αναπτυχθεί και γιγαντωθεί ένα εξόχως τερατώδες συνονθύλευμα άσκησης εξουσίας (όχι μόνο επειδή ήταν διαφοροποιημένο αλλά επειδή κυρίως περιείχε εξίσου μεγάλες εθνομηδενιστικές τάσεις διαφορετικά μεταμφιεσμένες). Ένα εκ του αποτελέσματος κρινόμενο εξουσιαστικό σύστημα που έρεπε προς υποτέλεια, ξενοδουλία και κατεξουσιασμό σε βαθμό πρωτόγνωρο για την σύγχρονη νεοελληνική ιστορία.
- Καθότι ενσάρκωνε και εκτελούσε τον χειρότερο πόλεμο: Τον ύπουλο μεταμοντέρνο πόλεμο κατά της Ελληνικής κοινωνίας. Εάν μη τι άλλο οι περιπέτειες και ο φαύλος κύκλος που οδήγησε σε ένα νέο μνημόνιο κατέστησε σε όλους ολοφάνερο τον πραγματικό χαρακτήρα αυτού του πολέμου. Κατέστησε ολοφάνερο ποιοι είναι οι κύριοι ξένοι και εγχώριοι δράστες και πόσο στυγνός και ανελέητος είναι ο διεθνής ανταγωνισμός (στον οποίο ακόμη και οι άπιστοι Θωμάδες θα πρέπει να κατάλαβαν ότι ανήκει και η ΕΕ).
- Το πιο πάνω «σύστημα» δεν μπορούσε να συμβαδίσει με την κοινωνικοπολιτική δυναμική του ΟΧΙ για να διαπραγματευτεί σκληρά το κράτος και ίσως για σωθεί η χώρα. Εκτός από τις ύπουλες ασυναρτησίες των προγενέστερων μνημονιακών δραστών πως εάν δεν είχαμε αλλαγή δήθεν «θα είχαμε», δήθεν, «ανάπτυξη» (υπό συνθήκες καταστολής, εξάρτησης, ξεπουλήματος και εκποίησης της χώρας μας), οι αντιπρόσωποι αυτού του συνονθυλεύματος της προγενέστερης μνημονιακης εξουσίας εκδικητικά ή κινούμενα από τον «ελκυστή της εξουσιαστικής καρέκλας», έστω και εάν είναι δοτή και ξενόδουλη, δεν έχασαν ευκαιρία να συνηγορούν και να υπογράφουν κείμενα διεθνών ή ευρωπαϊκών συνάξεων κόντρα στην εθνική ανάγκη επανάκτησης της εθνικής μας ανεξαρτησίας.
- Μήπως δεν είναι αλήθεια; Όχι μόνο αυτό είναι αληθές αλλά επιπλέον φρικτό και αχαρακτήριστο, γεγονός που υποδηλώνει μια κύρια πολιτική ασθένεια.
- Γεγονός επίσης πολύ ανησυχητικό για το μέλλον καθότι υπό τόσο ξεκάθαρες περιστάσεις αντί να αναδυθούν δυνάμεις στήριξης της εθνικής ανεξαρτησίας που θα διέθεταν κοσμοθεωρητικά θεμελιωμένο λόγο και μαρτυρίες επαρκούς γνώσης του διεθνούς και ευρωπαϊκού περιβάλλοντος, στο «πολιτικό» επίπεδο και παρά την καταμαρτυρούμενη κοινωνικοπολιτική δυναμική που επιβεβαίωσε το ΟΧΙ παρατηρήθηκε μια παγερή σιωπή.
- Παγερή σιωπή μέσα σε ένα εκκωφαντικά πολιτικά διεφθαρμένο περιβάλλον όπου κυριαρχούσε η ξένη και ντόπια ιδιωτεία, η ξένη και ντόπια προπαγάνδα στήριξης ποικίλων συμφερόντων, η αδιάντροπη παρέμβαση στα εσωτερικά πολιτικά μας πράγματα απρόκλητων ξένων και η απίστευτη δολοφονία της αλήθειας, των προσώπων και της πραγματικότητας που εκτελούσαν ξένα και ντόπια μαζικά μέσα επικοινωνίας. Μια επίσης αδιάντροπη ξένη προπαγάνδα απόδοσης συλλογικής ευθύνης στην Ελληνική κοινωνία που εγχώριοι κράχτες ανακύκλωναν (εκείνα τα φρικτά στο Στάδιο για «να κοιτάξουμε τον εαυτό μας στον καθρέπτη» την στιγμή η Ελληνική κοινωνία εδώ και πέντε χρόνια είναι στόχος θηριωδών κερδοσκόπων και τοκογλύφων).
- Η ώρα της μεταμοντέρνας δικτατορίας δεν είναι μακριά!;
- Ολοκληρώνουμε λέγοντας ότι μπορεί οι τελευταίες επισημάνσεις να είναι υπερβολικά απαισιόδοξες και η Ελληνική κοινωνία να διαθέτει, ακόμη, ανεξάντλητες πηγές αντίστασης. Οφείλουμε να βλέπουμε έτσι και διασταλτικά τα πράγματα καθότι κάθε σοβαρός πολιτικός επιστήμονας θα πει πως οι πολιτική συμπεριφορά των ατόμων και των ομάδων είναι δυναμική, αστάθμητη και απρόβλεπτη. Κυρίως όταν το διακύβευμα είναι η εθνική επιβίωση. Η επιβίωση μιας κοινωνίας είναι έσχατη λογική, γι’ αυτό μιλάμε, εξ και ενδέχεται τα πράγματα είναι διαφορετικά. Σε κάθε περίπτωση, τίθενται ως εξής:
- Εάν μια κοινωνία δεν διαθέτει συλλογικά ένστικτα αυτοσυντήρησης / επιβίωσης, όταν βάλλεται, η άνευ αντίστασης συνεχής αποδυνάμωση και ο εθνοκρατικός θάνατος είναι πιθανότατα βέβαιος και αναπόδραστος.
- Εάν μια κοινωνία αντίθετα διαθέτει επαρκή αποθέματα συλλογικών ενστίκτων αυτοσυντήρησης και επιβίωσης, θα επιδιώξει μια ειρηνική πολιτική επανάσταση που θα προκαλέσει μια ριζική πολιτειακή αλλαγή και τις προϋποθέσεις περισσότερης δημοκρατίας. Δημοκρατίας σύμφωνης με την ημέτερη πάμπλουτη πολιτική παράδοση της Ελληνικότητας η οποία, μεταξύ άλλων προϋποθέτει α) επαρκή έλεγχο των πολιτών επί της διακυβέρνησης, β) υπό προϋποθέσεις ανακλητή πολιτική εξουσία και κατά συνέπεια γ) ολοένα περισσότερη «κατοχή του κράτους» από τους πολίτες και από τους ξένους και εγχώριους πραιτοριανούς τους.
- Πάνω στο εκκρεμές των νεοελλήνων αριστεροδεξιοκεντρώων, των δύο ακραίων τους πόλων και των αναρίθμητων λιγότερο ή περισσότερο κωμικοτραγικά μπερδεμένων ενδιάμεσων αποχρώσεών τους, τα πιο πάνω αυτονόητα, πασίδηλα και αληθή είναι αδιανόητα.
- Αυτή εδώ η «πέννα», ακριβώς, τους τελευταίους μήνες στηλίτευε, ακριβώς, την γνωστική ανεπάρκεια του νυν και κατά τα άλλα χαρισματικού πρωθυπουργού (για την απίστευτη και εθνομηδενιστική ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και για τις πολιτικές αφέλειες περί ιδεωδών και δικαίων στην ΕΕ).
- Ο όρος «χαρισματικός», εξηγήσαμε σε άλλη παρέμβαση, δεν είναι αξιολογικός αλλά περιγραφικός ενώ «χαρισματικοί» μπορούν να είναι πολλοί. Τέτοιες λεπτές διακρίσεις, όμως, δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές μέσα στην προαναφερθείσα χαώδη δίνη ιδεολογικών προκαταλήψεων, κομματικών ταυτίσεων, προσωπικών εξαρτήσεων και ποικίλων συνδρόμων ενοχών. Ο καθείς μέσα σε μια τέτοια δίνη διαβάζει ότι θέλει, το αντιλαμβάνεται όπως θέλει και το κρίνει η επικροτεί όπως θέλει.
Με αφορμή το άρθρο του Mark Buchanan επεκταθήκαμε για να πούμε μερικά πράγματα και να τα προσαρμόσουμε στην Ελληνική πραγματικότητα. Πράγματα τα οποία για όσους δεν είναι ιδεολογικά κολλημένοι, κομματικά ποικιλότροπα εξαρτημένοι και έρμαια ξένης και εγχώριας ιδιωτείας, είναι, εκτιμάται, αντικειμενικά.
Αντικειμενικά, αξιολογικά ουδέτερα και καθολικής σημασίας καθότι αφορούν την Δημοκρατία και την Ελευθερία.
Η υπέρβαση της παρούσης κρίσης και του μεταμοντέρνου πολέμου του οποίου γίναμε κύρια θύματα, είναι εφικτή εάν υιοθετηθεί και κυριαρχήσει μια τέτοια αντικειμενική βάση συζήτησης.
Δύσκολα τα πράγματα, δύσκολες οι προβλέψεις και άγνωστη ισχύς του συλλογικού ενστίκτου αυτοσυντήρησης / επιβίωσης. Δύσκολες και οι προβλέψεις.
Εάν δεν κυριαρχήσει η φιλοπατρία, η διαχρονική και οικουμενική δημοκρατική πολιτική μας παράδοση και εάν δεν αποκολληθούμε από τα ιδεολογικά σύνδρομα και τις σάπιες κομματικές εξαρτήσεις, το συλλογικό ένστικτο αυτοσυντήρησης αυτό θα καθίσταται ολοένα και πιο θνησιγενές. Αυτό είναι μια εκτίμηση βαθύτατων προεκτάσεων και ο καθείς συνάγει τα δικά του συμπεράσματα.
Ακολουθεί το άρθρο του Mark Buchanan το οποίο αποτέλεσε αφορμή για την ανάλυση που προηγήθηκε.
Του Mark Buchanan, H Ελλάδα δεν είναι μια ιστορία ηθικής
Ένα από τα πιο ανησυχητικά στοιχεία του πρόσφατου δράματος γύρω από το χρέος της Ελλάδας ήταν η επιτακτική ανάγκη πολλών να αναδείξουν ως πρόβλημα την αδυναμία του εθνικού χαρακτήρα αντί των οικονομικών της Ευρωζώνης. Η άποψη της δεξιάς, όχι μόνο στην Γερμανία αλλά σε όλο τον κόσμο, αποδίδει το πρόβλημα στην ελληνική διαφθορά και ακόμη χειρότερα στην τεμπελιά: οι κακοί Έλληνες συνταξιοδοτούνται πολύ νωρίς και παράγουν λιγότερο σε κατά κεφαλήν επίπεδο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παρά το γεγονός ότι εργάζονται περισσότερες ώρες.
Δεν πρέπει να συμπεραίνουμε πολλά από τέτοιου είδους συγκρίσεις. Είναι μύθος το ότι με κάποιο τρόπο η οικονομική παραγωγικότητα αντικατοπτρίζει τη μέση ικανότητα των ανθρώπων να εργάζονται σκληρά. Αυτό έχει πολύ περισσότερο να κάνει με τη φύση των βιομηχανιών σε κάθε χώρα και με το πώς η τεχνολογία μετέβαλε την παραγωγικότητά τους με τον καιρό.
Σχεδόν το 20% της ελληνικής οικονομικής παραγωγής προέρχεται από τον τουρισμό, το οποίο είναι φυσικό αν αναλογιστεί κανείς την απαράμιλλη ομορφιά της χώρας. Εκτός από το διαδίκτυο που διευκολύνει τις κρατήσεις και τη διαφήμιση των ταξιδιωτικών πακέτων, ο τουρισμός παραμένει μια δραστηριότητα εντάσεων εργασίας, που δεν έχει διαφοροποιηθεί σε σχέση με τριάντα χρόνια πριν. Ο κόσμος χρησιμοποιεί αεροπλάνα και ταξί, μένει σε ξενοδοχεία, τρώει γεύματα, ακούει μουσική και κάνει εκδρομές με πλοία. Όλες αυτές οι δραστηριότητες χρειάζονται ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων να μαγειρεύουν, να σερβίρουν, να ψυχαγωγούν, να καθαρίζουν τα δωμάτια και να οδηγούν ταξί για πολλές ώρες. Η ποσότητα όλων αυτών των υπηρεσιών που μπορούν να παραχθούν ανά ώρα και ανά άτομο, δεν άλλαξε πολύ με τον καιρό.
Ας συγκρίνουμε λοιπόν αυτό με τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία για παράδειγμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η συνολική παραγωγή της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας -το ήμισυ της οποίας καλύπτεται από γερμανικές εταιρείες- αυξανόταν τη δεκαετία πριν την οικονομική κρίση κατά περίπου 4,4% ετησίως. Αυτό αντιστοιχεί σε διπλασιασμό της παραγωγής στα 15 χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ανάπτυξης προήλθε από την αύξηση της παραγωγικότητας της μεταποίησης -αξία που δημιουργείται ανά ώρα εργασίας- η οποία στη Γερμανία, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, αυξήθηκε την ίδια περίοδο κατά 40%.
Με άλλα λόγια η ταχεία οικονομική ανάπτυξη στη Γερμανία και σε άλλες ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες προήλθε κυρίως από τις βελτιώσεις στην αποδοτικότητα της βιομηχανίας και όχι από την ηθική υπεροχή των εργαζομένων σε αυτές τις χώρες.
Όλα αυτά συνδέονται με μια έννοια που οικονομολόγοι ονομάζουν «νόσο του κόστους Baumol» όπως είχε διατυπωθεί από τους William Baumol and William Bowen στη δεκαετία του 1960. Γιατί, αναρωτήθηκαν, κάποια πράγματα όπως η εκπαίδευση, η ιατρική περίθαλψη και ζωντανές μουσικές παραστάσεις κοστίζουν περισσότερο όσο περνούν τα χρόνια και κάποια άλλα όπως τα βιομηχανικά προϊόντα, λιγότερο;
Η απάντηση είναι απλά ότι η παραγωγικότητα βελτιώνεται ταχύτερα σε μερικές βιομηχανίες από ό,τι σε άλλες. Δεδομένου ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων φτιάχνουν ολοένα και καλύτερα αυτοκίνητα -γρηγορότερα και με λιγότερους εργάτες- μπορούν να τα πουλήσουν ακόμη φθηνότερα και να αυξήσουν κιόλας τους μισθούς. Αντίθετα, μια ζωντανή μουσική παράσταση χρειάζεται τον ίδιο κόπο και απαιτεί εξίσου εξειδικευμένους συντελεστές όσο δύο αιώνες πριν. Το να βρεις καλούς μουσικούς προϋποθέτει μισθούς που αυξάνονται το ίδιο γρήγορα με άλλους κλάδους της οικονομίας και έτσι οι τιμές σε «στάσιμους» κλάδους αυτού του είδους ανεβαίνουν σε σύγκριση με άλλους.
Η δυναμική αυτή συμβάλλει σημαντικά στην ανεξέλεγκτη άνοδο των ιατρικών εξόδων σε όλο τον κόσμο. Η ιατρική τεχνολογία αποτελεί αναμφίβολα τον ηγέτη της βελτίωσης της παραγωγικότητας, αλλά εξακολουθούν να είναι απαραίτητα τα χρονοβόρα τετ α τετ γιατρών και ασθενών. Οι γιατροί δεν είναι σε θέση να παράσχουν υψηλής ποιότητας φροντίδα σε περισσότερους ασθενείς κάθε ώρα σήμερα από ό,τι μπορούσαν πριν από μερικές δεκαετίες . Οι τιμές ανεβαίνουν, αλλά όχι επειδή οι γιατροί έγιναν τεμπέληδες.
Γυρίζοντας στην Ελλάδα: Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η κατά κεφαλήν παραγωγικότητα μιας οικονομίας που στηρίζεται κυρίως στον τουρισμό δεν έχει συμβαδίσει με το «βιομηχανικό μεγαθήριο” της Γερμανίας. Πρόκειται για διαφορετικές οικονομίες που παρέχουν διαφορετικά είδη αγαθών. Πριν από το 2010, η ελληνική παραγωγικότητα ανά κάτοικο ήταν σταθερή σε επίπεδο περίπου 93% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Η παραγωγικότητα στην Ελλάδα κατρακύλησε μόνο μετά το 2010, ως αποτέλεσμα της επιβολής αυστηρών μέτρων λιτότητας.
Αυτή είναι η απλή, «ανήθικη” ιστορία της Ελλάδος και της Γερμανίας: η μια οικονομία ευημερεί χάρη στη ραγδαίως αναπτυσσόμενη βιομηχανική τεχνολογία, ενώ η άλλη χάρη στις πολύτιμες οικονομικές υπηρεσίες, που παράγονται και προσφέρονται με τρόπους που απλά δεν αλλάζουν πολύ με το χρόνο. Οι Έλληνες δεν είναι τεμπέληδες και τα προβλήματα της Ευρωζώνης δεν έχουν τίποτα να κάνουν με την ηθική αδυναμία του καθενός.
[με αφορμή το άρθρο του Mark Buchanan «Η Ελλάδα δεν είναι μια ιστορία ηθικής» – «Greece Isn’t a Morality Tale»]
Π. Ήφαιστος
Το κείμενο του Mark Buchanan που παραθέτω στο τέλος στα αγγλικά και μεταφρασμένο είναι τίμιο, λογικό και ορθολογιστικό. Με αντικειμενικό, πυκνό, περιεκτικό και κυρίως πολιτικό τρόπο αποφεύγει τους συνήθεις διακρατικούς ρατσισμούς και κινείται μέσα στον πυρήνα του προβλήματος αναδεικνύοντας την ουσία. Ο Mark Buchanan μιλά αυστηρά πολιτικά και αντικειμενικά. Υπογραμμίζει τα πολιτικοοικονομικά δεδομένα της κρίσης.
Ένα τέτοιο κείμενο μπορεί να αποτελέσει αφορμή για μερικές σύντομες επισημάνσεις πολιτικής θεωρίας του διεθνούς συστήματος (ανθρώπου, κράτους, διεθνούς πολιτικής συνδυαστικά) οι οποίες για να είναι βιώσιμο ένα εθνοκράτος θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένες και αυτονόητες από την συντριπτική πλειονότητα των πολιτών. Τα κύρια ζητήματα είναι ο ρόλος του κράτους, η σωστή αντίληψη της ηθικής, του δικαίου και της δικαιοσύνης και η σωστή αντίληψη του χαρακτήρα και της φυσιογνωμίας του διεθνούς συστήματος συμπεριλαμβανομένου του ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος.
Θεωρώντας ως μεταπολεμικά μονίμως δεδομένη την πνευματική και πολιτική σύγχυση που προκάλεσε ο εμφύλιος πόλεμος και τα έκτοτε ιδεολογικά και κομματικά σύνδρομα, η αφετηρία της σημερινής «Ελληνικής (και όχι μόνο) κρίσης» εντοπίζεται στις αρχές της δεκαετίας του 2000 όταν άσκοπα, αυτοκαταστροφικά και με ιδεολογικά ή άλλα άγνωστα κίνητρα η Ελλάδα εντάχθηκε στον πολιτικά αθέσμιστο χώρο της χρηματοοικονομικής «ένωσης» εντός της ΕΕ.
Ακολούθησε ένα απίστευτο κύμα φούσκων κάθε είδους: Φούσκων πολιτικής ανάλυσης, φούσκων ωραιοποίησης ενός από καιρό δεδομένου ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος, φούσκων ωραιοποίησης του τερατώδους συστήματος της ΟΝΕ, φούσκων περί «παγκοσμιοποίησης» που εν πολλοίς αντικατέστησε τις ιδεολογικές φούσκες και συνομάδωσε μέσα στην ίδια φούσκα τα ορφανά του Ψυχρού Πολέμου, διακηρυκτικών φούσκων που συσκότιζαν την απουσία μέτρων που θα καθιστούσαν το Ελληνικό πολιτικοοικονομικό σύστημα ανταγωνιστικό, φούσκων για τον χαρακτήρα της διεθνούς πολιτικής (όπου υπουργοί και πρωθυπουργοί έλεγαν ότι η κυριαρχία δεν έχει πλέον και μεγάλη σημασία), εθνομηδενιστικών φούσκων σε όλο το «πολιτικό» φάσμα και ευκαιριακών τυχοδιωχτικών εθνικιστικών φούσκων ανθρώπων που αποδείχθηκε ότι κατά βάθος ειδικεύονταν στις υποκλίσεις εθνικής υποτέλειας. Τέλος, ως περίπου χαριστική βολή είχαμε τις χρηματοοικονομικές φούσκες που έβαλαν την Ελληνική οικονομία μέσα σε κενό αέρος. Η πτώση ήταν πλέον βεβαία.
Αυτές και πολλές άλλες παθογένειες εντάθηκαν αρχές της δεκαετίας του 2010 και αποκορυφώθηκαν το Ιούλιο 2015 όταν επιβλήθηκε ένα νέο θηριώδες και αντιπαραγωγικό μνημόνιο που εξοντώνει την οικονομία και την κοινωνία και που αναιρεί την εθνική ανεξαρτησία της χώρας.
Στην κρίση αυτή εμπλέκονται πολλοί δρώντες και πολλά πράγματα: Κυρίως η ετερογονία των σκοπών όλων των ξένων και εγχώριων εμπλεκομένων και των κατά περίπτωση και δρώντα μεθοδεύσεων όταν ο καθείς ξεχωριστά σύμφωνα με τα συμφέροντά του επιχειρεί να εκπληρώσει τους σκοπούς του. Αυτή είναι μια δυναμική κατάσταση η οποία εν τη απουσία ενός συγκροτημένου νεοελληνικού κράτους και μιας σφριγηλής πολιτικής συνοχής γύρω από τα εθνικά συμφέροντα είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια χαώδης δίνη μέσα στην οποία κατρακυλάει η Ελλάδα και η κοινωνία της.
Εδώ είμαστε και το ζήτημα είναι κατά πόσο μπορεί να αρχίσει να κυριαρχεί ένας πολιτικά ορθολογιστικός δημόσιος και επιστημονικός λόγος.
Θεωρώντας ως μεταπολεμικά μονίμως δεδομένη την πνευματική και πολιτική σύγχυση που προκάλεσε ο εμφύλιος πόλεμος και τα έκτοτε ιδεολογικά και κομματικά σύνδρομα, η αφετηρία της σημερινής «Ελληνικής (και όχι μόνο) κρίσης» εντοπίζεται στις αρχές της δεκαετίας του 2000 όταν άσκοπα, αυτοκαταστροφικά και με ιδεολογικά ή άλλα άγνωστα κίνητρα η Ελλάδα εντάχθηκε στον πολιτικά αθέσμιστο χώρο της χρηματοοικονομικής «ένωσης» εντός της ΕΕ.
Ακολούθησε ένα απίστευτο κύμα φούσκων κάθε είδους: Φούσκων πολιτικής ανάλυσης, φούσκων ωραιοποίησης ενός από καιρό δεδομένου ευρωπαϊκού πολιτικού συστήματος, φούσκων ωραιοποίησης του τερατώδους συστήματος της ΟΝΕ, φούσκων περί «παγκοσμιοποίησης» που εν πολλοίς αντικατέστησε τις ιδεολογικές φούσκες και συνομάδωσε μέσα στην ίδια φούσκα τα ορφανά του Ψυχρού Πολέμου, διακηρυκτικών φούσκων που συσκότιζαν την απουσία μέτρων που θα καθιστούσαν το Ελληνικό πολιτικοοικονομικό σύστημα ανταγωνιστικό, φούσκων για τον χαρακτήρα της διεθνούς πολιτικής (όπου υπουργοί και πρωθυπουργοί έλεγαν ότι η κυριαρχία δεν έχει πλέον και μεγάλη σημασία), εθνομηδενιστικών φούσκων σε όλο το «πολιτικό» φάσμα και ευκαιριακών τυχοδιωχτικών εθνικιστικών φούσκων ανθρώπων που αποδείχθηκε ότι κατά βάθος ειδικεύονταν στις υποκλίσεις εθνικής υποτέλειας. Τέλος, ως περίπου χαριστική βολή είχαμε τις χρηματοοικονομικές φούσκες που έβαλαν την Ελληνική οικονομία μέσα σε κενό αέρος. Η πτώση ήταν πλέον βεβαία.
Αυτές και πολλές άλλες παθογένειες εντάθηκαν αρχές της δεκαετίας του 2010 και αποκορυφώθηκαν το Ιούλιο 2015 όταν επιβλήθηκε ένα νέο θηριώδες και αντιπαραγωγικό μνημόνιο που εξοντώνει την οικονομία και την κοινωνία και που αναιρεί την εθνική ανεξαρτησία της χώρας.
Στην κρίση αυτή εμπλέκονται πολλοί δρώντες και πολλά πράγματα: Κυρίως η ετερογονία των σκοπών όλων των ξένων και εγχώριων εμπλεκομένων και των κατά περίπτωση και δρώντα μεθοδεύσεων όταν ο καθείς ξεχωριστά σύμφωνα με τα συμφέροντά του επιχειρεί να εκπληρώσει τους σκοπούς του. Αυτή είναι μια δυναμική κατάσταση η οποία εν τη απουσία ενός συγκροτημένου νεοελληνικού κράτους και μιας σφριγηλής πολιτικής συνοχής γύρω από τα εθνικά συμφέροντα είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια χαώδης δίνη μέσα στην οποία κατρακυλάει η Ελλάδα και η κοινωνία της.
Εδώ είμαστε και το ζήτημα είναι κατά πόσο μπορεί να αρχίσει να κυριαρχεί ένας πολιτικά ορθολογιστικός δημόσιος και επιστημονικός λόγος.
Οι συζητήσεις μέσα στην «δημόσια» νεοελληνική σφαίρα είναι πλέον εξ αντικειμένου χαώδεις και σχεδόν αδύνατο να παράγουν πολιτικοοικονομικό ορθολογισμό καθότι τα διαφορετικά συμφέροντα εντός και εκτός Ελλάδας και η διαφορετική τυπική λογική κάθε δρώντα (ατομικού ή συλλογικού) που μεθοδεύει την εκπλήρωσή τους συγκροτεί ένα διαφοροποιημένο τοπίο μέσα στο οποίο μόνο πολύ οργανωμένοι δρώντες μπορούν να ωφεληθούν. Εμείς δεν είμαστε οργανωμένοι. Παραμελήσαμε το εθνοκράτος μας. Πέντε χρόνια μετά την αποκορύφωση της κρίσης το πολιτικό πεδίο είναι εξόχως μπερδεμένο και ανορθολογικό.
Μέσα σε ένα τέτοιο νεοελληνικό (και διεθνές) πολιτικοοικονομικό πεδίο το ποιοι βλάπτονται και το ποιοι ωφελούνται δεν είναι δύσκολο να το προβλέψει κανείς. Κυρίως βλάπτονται τα μέλη της νεοελληνικής κοινωνίας των οποίων το ανορθολογικό μεταπολιτευτικό «πολιτικό» σύστημα οδήγησε την οικονομία στα βράχια. Μεθοδικά και συστηματικά, επίσης, το εθνομηδενιστικό κίνημα το οποίο εκτείνεται σε όλο το «πολιτικό» φάσμα ροκάνισε την πολιτικοπνευματική και κοσμοθεωρητική υπόσταση των πολιτών. Σε ποιο βαθμό παραμένει να αποδειχθεί (βλ. πιο κάτω για το συλλογικό ένστικτο αυτοσυντήρησης / επιβίωσης).
Ποια είναι λοιπόν η ουσία του προβλήματος και ποια τα κύρια αίτια; Το ζήτημα της ηθικής και της συναρτημένης με αυτή πολιτικής συγκρότησης είναι καίριας σημασίας. Εκτός των συνόρων ενός οποιουδήποτε εθνοκράτους –και παρά το ότι στην Ελλάδα η φαντασιοπληξία των αριστεροδεξιοκεντρώων αιθεροβαμόνων, των αφελών, των αμαθών, των ημιμαθών, των ανόητων και των εθνομηδενιστών συσκότισε την κοσμοθεωρητική και πολιτική θέαση των νεοελλήνων– όλα ήταν και όλα θα είναι δεδομένα και οι προεκτάσεις αναπόδραστα αναμενόμενες:
Μέσα σε ένα τέτοιο νεοελληνικό (και διεθνές) πολιτικοοικονομικό πεδίο το ποιοι βλάπτονται και το ποιοι ωφελούνται δεν είναι δύσκολο να το προβλέψει κανείς. Κυρίως βλάπτονται τα μέλη της νεοελληνικής κοινωνίας των οποίων το ανορθολογικό μεταπολιτευτικό «πολιτικό» σύστημα οδήγησε την οικονομία στα βράχια. Μεθοδικά και συστηματικά, επίσης, το εθνομηδενιστικό κίνημα το οποίο εκτείνεται σε όλο το «πολιτικό» φάσμα ροκάνισε την πολιτικοπνευματική και κοσμοθεωρητική υπόσταση των πολιτών. Σε ποιο βαθμό παραμένει να αποδειχθεί (βλ. πιο κάτω για το συλλογικό ένστικτο αυτοσυντήρησης / επιβίωσης).
Ποια είναι λοιπόν η ουσία του προβλήματος και ποια τα κύρια αίτια; Το ζήτημα της ηθικής και της συναρτημένης με αυτή πολιτικής συγκρότησης είναι καίριας σημασίας. Εκτός των συνόρων ενός οποιουδήποτε εθνοκράτους –και παρά το ότι στην Ελλάδα η φαντασιοπληξία των αριστεροδεξιοκεντρώων αιθεροβαμόνων, των αφελών, των αμαθών, των ημιμαθών, των ανόητων και των εθνομηδενιστών συσκότισε την κοσμοθεωρητική και πολιτική θέαση των νεοελλήνων– όλα ήταν και όλα θα είναι δεδομένα και οι προεκτάσεις αναπόδραστα αναμενόμενες:
- Τα πολιτικοοικονομικά αυτά δεδομένα κάθε εθνοκράτους και η πολιτική ηθική που τα διαμορφώνει σμιλεύονται μέσα στην ανεξάρτητη πολιτική τους σφαίρα σύμφωνα με την ετερότητα της πολιτικής τους ανθρωπολογίας δημιουργώντας, αναπτύσσοντας και διαρκώς αλλάζοντας το οικείο σύστημα διανεμητικής δικαιοσύνης. Τουτέστιν τον Αριστοτελικά νοηματοδοτημένο τρόπο ζωής και την δικαιακή τάξη κάθε ανεξάρτητης κοινωνικής οντότητας.
- Η πολιτική ηθική που ορίζει και προσανατολίζει την πολιτικοοικονομική οργάνωση κάθε ανεξάρτητου εθνοκράτους (η μεταφυσική ή ατομική ηθική είναι άλλης τάξης ζήτημα) προσδιορίζεται κοινωνικοπολιτικά τουτέστιν ενδοκρατικά.
- Αυτή η πολιτική ηθική που ορίζει και τις συλλογικές πολιτικές θέσεις των βιώσιμων κοινωνικών οντοτήτων και των διαπραγματευτικών τους στάσεων απέναντι στους άλλους απορρέει από την ιστορικά διαμορφωμένη ετερότητα της πολιτικής τους ανθρωπολογίας. Η πολιτική ηθική όπως ορίζεται και όπως διαρκώς επαναπροσδιορίζεται εντός κάθε ανεξάρτητου εθνοκράτους είναι διαφορετική από κάθε άλλου εθνοκράτούς. Αυτό καταμαρτυρείται στους νόμους, στα Συντάγματα και στην εν γένει κοινωνικοπολιτική οργάνωση κάθε κράτους. Ένα ηθικό κριτήριο είναι πολιτικά σημαντικό εάν διαθέτει κοινωνική αναφορά από την οποία και αντλεί την νομιμοποίησή του. Εάν επίσης είναι συμβατό με τις έσχατες θεμελιώδεις εθνικές κοσμοθεωρητικές λογικές κάθε κοινωνίας.
- Οι πολιτικές θέσεις των αντιπροσώπων κάθε κράτους, για να διαθέτουν δύναμη, για να αντιπροσωπεύουν την κοινωνία και για να αποτελούν βάση ορθολογιστικής διαπραγμάτευσης, απαιτείται να λαμβάνουν υπόψη ότι οι πολιτικές θέσεις των αντιπροσώπων άλλων κρατών είναι πάντοτε διαφορετικές καθότι απορρέουν από διαφορετικά πολιτικοοικονομικά δεδομένα και διαφορετικά κοινωνικοπολιτικά οργανωμένες δομές. Είναι οι ίδιες οι δομές των Γερμανών και των Τούρκων, των Ελλήνων και των Γερμανών, των Ιαπώνων και των Κινέζων, των Ιρανών και των Σουηδών και όλων των υπολοίπων με όλους τους άλλους; Θα ήταν γελοίο να το υποστηρίξει κανείς. Αυτό εν τούτοις υποστηρίζεται σε ποικίλες βαθμίδες από όλα τα διεθνιστικά και κοσμοπολίτικα ιδεολογικά δόγματα.
- Αυτήν την δικαιακή τάξη είναι που συγχέουν πολλοί –αιθεροβάμονες, διεθνιστές, κοσμοπολίτες, ασυνάρτητοι και ανιστόρητοι εθνομηδενιστές και οι λοιποί παραπλήσιοι όμοιοι ποικίλων και αποχρώσεων και εντάσεων– με τον γενικό και αόριστο όρο «δίκαιο».
- Τους ακούς να μιλάνε για δίκαια πλην είναι ένα πράγμα το δίκαιο που ορίζει την τάξη ανά πάσα στιγμή και άλλο η δικαιοσύνη που είναι εύπλαστη και διαρκώς προσαρμοσμένη στην πολιτική ανθρωπολογία όπως εξελίσσεται. [Παρενθετικά αναφέρω την γιγαντιαία παράκρουση των νομικιστών που θεωρούν το διεθνές δίκαιο ως είδος διεθνούς δικαιοσύνης ενώ και τα νήπια γνωρίζουν ότι αφορά σύνορα που χαράχθηκαν με ισχύ και αποτελούν τα τετελεσμένα του τελευταίου πολέμου]
- Είναι ένα πράγμα ο καταχρηστικός εάν όχι παράλογος όρος «ανθρώπινα δικαιώματα» καθότι μόνο για πολιτικά δικαιώματα μπορούμε να μιλούμε. Έτσι ακούς πολλούς να μιλάνε για ανθρώπινα δικαιώματα συγχέοντάς τα με τα κοινωνικοπολιτικά πολιτικά δικαιώματα εντός του κράτους. Τα συγχέουν με 5-6 γενικόλογες αναφορές διακρατικών συμβάσεων περί «ανθρωπίνων δικαιωμάτων» (που επιπλέον σπάνια τηρούνται, διαφορετικά ο υποφαινόμενος και εκατομμύρια άλλοι θα βρίσκονταν στις κατακτημένες εστίες τους).
- Τους ακούς να μιλούν για «λαούς» περίπου πανομοιότυπους που τίποτα δεν τους χωρίζει, για παγκοσμιοποιήσεις, κτλ, ενώ έχουμε όχι ένα πλανητικό ακταρμά που αυτά υπονοούν, αλλά ένα κρατοκεντρικά οριοθετημένο πλανήτη όπου η διάσχιση των συνόρων άνευ αδείας σημαίνει σύλληψη ή εκτέλεση ενώ κάτι πλέον ανάλογο αρχίζει να ισχύει με μεταμοντέρνους όρους στα σύνορα εντός της Ε«Ε» όπου τον ρόλο του εκτελεστή διαδραματίζουν τεχνοκράτες, κερδοσκόποι και ηγεμονικοί αξιωματούχοι.
- Ακούς πολλούς, λοιπόν, να μιλούν για ευρωπαϊκά ιδεώδη ως και η Ευρώπη να είναι ανθρωπολογικά εξομοιωμένη και πολιτικά εξισωμένη ενώ ισχύει το ακριβώς αντίθετο: Στην καλύτερη περίπτωση ροκανίστηκε ίσως ανεπίστροφα κάθε έννοια «διακρατικής κοινότητας» εξαλείφοντας κάθε ίχνος «εθνοκρατοκεντρικής Ευρώπης των πατρίδων». Η ΕΕ ραγδαία και σταθερά μετατρέπεται σε ένα περιφερειακό κλουβί μέσα στο οποίο υποβόσκουν επικίνδυνα διλήμματα ασφαλείας μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων (για όσους ξέρουν το Αλφαβητάριο που δεν ξέρει το Ελληνικό «πολιτικό» προσωπικό η ΟΝΕ είναι δημιούργημα τέτοιων ανωμαλιών μεταξύ Γερμανίας και των άλλων και κυρίως της Γαλλίας). Οι συμφωνίες μεταξύ των κρατών, επιπλέον, δεν θεσμίζονται συναινετικά ή και ομόφωνα όπως ίσχυε μετά το 1966 («συμβιβασμός του Λουξεμβούργου») ενώ σταδιακά ισχύουν ολοένα και περισσότερο ιεραρχίες ισχύος στην βάση της ανελέητης αρχής της αυτοβοήθειας και σε αναφορά με γνήσια Δαρβινιστικά κριτήρια.
- Ακόμη χειρότερα, μέσα σε αυτό το ολοένα και πιο εκτροχιασμένο περιφερειακό κλουβί κυριάρχησε μια τεχνόσφαιρα τα ετερόκλητα μέλη της οποίας κανείς δεν γνωρίζει ποιος ελέγχει; Ηγεμονικοί υπηρεσιακοί παράγοντες; Κερδοσκόποι; Το εξωπολιτικό τραπεζικό σύστημα; Πολυεθνικές εταιρείες; Ένα δηλαδή πολιτικοοικονομικά παντελώς ανορθολογικό σύστημα μέσα στο οποίο όπως αναφέρθηκε μόλις ισχύει η ζουγκλώδης Δαρβινιστική αρχή της αυτοβοήθειας. Για όσους δεν είναι πολιτικά στραβοί βλέπουν τον Δαρβινισμό να γίνεται σημαία των τεχνοκρατών. Επιπρόσθετα, κυκλοφορούν και κυριαρχούν απείρου πολιτικής διαστροφής και παντελώς κοινωνικοπολιτικά ανεξέλεγκτα όντα τα οποία ακούνε σε ονόματα όπως Ντούιζεμπλουμ, Σούλτς, Γιούγκερ ή οτιδήποτε άλλο ανάλογο και αντίστοιχο. Έτσι, η δημοκρατία εντός των αδύναμων κρατών ενώ μεταξύ των ισχυρών βράζει το καζάνι των διλημμάτων ασφαλείας που ενώ ήταν πάντα εκεί η Ελληνική κρίση απλά έκανε πιο φανερά στους πολλούς! Οι συνέπειες από αυτήν την από καιρό προδιαγεγραμμένη πορεία της ΕΕ (βασικά μετά το 1992) για την Ελλάδα θα ήταν πολύ μικρότερες ή μηδενικές εάν όπως προαναφέρθηκε δεν προχωρούσε στο άσκοπο, άκαιρο, απροετοίμαστο και προαναγγελμένα αυτοκτονικό βήμα ένταξης στην αθέσμιστη ΟΝΕ [(Η μεγάλη σύγχυση για την σχέση ΟΝΕ και ΕΕ είναι και το μέτρο άγνοιας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης) (Ενώ επιπλέον αφού έγινε αυτό το αυτοκτονικό βήμα η καταστροφική έξοδος από το ευρώ δεν είναι λύση η ευρωλαγνεία που καθημερινά εκδηλώνεται ποικιλοτρόπως είναι μια ακόμη ανορθολογική εισροή στον Ελληνικό δημόσιο διάλογο)]
- Επανερχόμενοι σε μια γενικότερη επισήμανση, στοιχειώδης πολιτική παιδεία επιτάσσει να γνωρίζουμε την διαφορά του ενδοκρατικού πεδίου από το διακρατικό. Στοιχειώδης γνώση επιτάσσει να γνωρίζουμε ότι ποτέ δεν υπήρξε μια ενωμένη Ευρώπη και όλα δείχνουν ότι αυτό είναι αδύνατο.
oΥπογραμμίζεται μόνο η διαφορά μεταξύ μετακρατικού και μετακρατοκεντρικού. Το πρώτο είναι και θα είναι προπαγάνδα του εκάστοτε ισχυρού που διαδίδει εξισωτικά και εξομοιωτικά ιδεολογικά διεθνιστικά, «κοσμοπολίτικα» και οικουμενικίστικα δόγματα για να διευκολύνει την επικυριαρχία επί των λιγότερο ισχυρών κρατών. Το δεύτερο είναι το κοσμοσυστημικό που με κανένα τρόπο δεν εξισώνει ή εξομοιώνει ανθρωπολογικά τον πλανήτη.
- Στοιχειώδης γνώση, συναφώς με το τελευταίο, επιτάσσει αν γνωρίζουμε την διαφορά μεταξύ μετακρατικού συστήματος (όλα τα μορφικά πανομοιότυπα «διεθνιστικά» δόγματα είτε αυτά είναι κομμουνιστικά είτε φιλελεύθερα διεθνιστικά είτε φασιστικά είτε λειτουργιστικά «ευρωπαϊστικά» που κινούνται όλα μέσα σε πολιτικό αέρα κοπανιστό ή αποτελούν ευτελή προπαγάνδα κατάλληλη ως σανός για ιθαγενείς) και μετακρατοκεντρικό.
- Το τελευταίο, το μετακρατοκεντρικό δεν υπάρχει παρά το ότι είναι η μόνη πιθανή δυνατότητα μελλοντικά (όπως διακεκριμένοι στοχαστές όπως ο Γιώργος Κοντογιώργης ερευνούν και γράφουν). Το μετακρατοκεντρικό υπήρξε εντός των κοσμοσυστημάτων του παρελθόντος και κυρίως πριν την πτώση της Βυζαντινής Οικουμένης. Το ότι μετά την Συνθήκη της Βεστφαλίας του 1648 και παρά την επικύρωση των θεμελιωδών αρχών του κρατοκεντρικού συστήματος το 1945 στον ΟΗΕ πολλοί συνεχίζουν να παραμιλούν να προπαγανδίζουν διεθνιστικά και κοσμοπολίτικα είναι ένα μεγάλο ζήτημα το οποίο αναλύθηκε σε άλλη περίπτωση και το οποίο δεν προσφέρεται για να επεκταθούμε εδώ.
- Το ζήτημα των εξισωτικών και εξομοιωτικών δογμάτων, επαναλαμβάνω, είναι το μεγαλύτερο ζήτημα του μέλλοντος καθότι ενώ αυτά αποτελούν προπαγάνδα των εκάστοτε ισχυρών καμιά σχέση δεν έχουν με την πιθανή εξέλιξη των διακρατικών σχέσεων σε μια μετακρατοκενρική κατάσταση. Αυτές οι ειδοποιοί διαφορές, υπογραμμίζεται, δύσκολα γίνονται κατανοητές σε παρόντα χρόνο, καθότι εξ αντικειμένου η επί ένα αιώνα εξισωτική και εξομοιωτική ιδεολογική λαίλαπα επηρέασε αναρίθμητους. Συνεχίζει να αποπροσανατολίζει πολλούς από τις έσχατες λογικές της φιλοπατρίας και της ανάγκης μέχρι εσχάτων στήριξης της οικείας πατρίδας μέσα στον ανελέητο διεθνή ανταγωνισμό.
- Για τον Mark Buchanan και πολλούς άλλους ανεξαρτήτως πολιτικών τους θέσεων στο εσωτερικό του (βιώσιμου) κράτους τους, τα πιο πάνω είναι αυτονόητα και δεδομένα. Στην Ελλάδα όχι και αυτό το γεγονός υποδηλώνει πολλές παθογένειες.
- Σε ένα πολιτικά ορθολογιστικό περιβάλλον, όμως, δεν μπορούν να κυριαρχούν τέτοιες στάσεις. Τα πρόσωπα και τα πράγματα κρίνονται πολιτικά και με γνώμονα εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπών. Η πολιτική «σκοπιμότητα» εδώ αφορούσε την διακήρυξη για μια διαπραγματευτική αξίωση βιώσιμων συμφωνιών. Το εάν θα την τηρούσαν αυτοί που θα εκλέγονταν τον Ιανουάριο του 2015 δεν ζήτημα δίκης προθέσεων αλλά πολιτικών εκτιμήσεων και κυρίως εκτιμήσεων για την πολιτική δυναμική εάν τηρούσαν. Τα περί προθέσεων του ενός ή του άλλου όχι μόνο είναι ανορθολογικά αλλά και ανέντιμα. Τα πράγματα κρίνονται εκ του αποτελέσματος και από το κατά πόσο οι εκτιμήσεις για μια πιθανή κοινωνική δυναμική ήταν λανθασμένες ή ορθές:
- Α) Επί πέντε χρόνια είχαμε δουλοπρέπεια, εθελοδουλία, διαπραγματευτικές «κολοτούμπες», διολίσθηση στην σταδιακή εκμηδένιση και πολλά ψεύδη ότι αυτό … δεν συμβαίνει. Ψεύδη που ενάντια στην λογική μας και την πασίδηλη αλήθεια συνεχίζονται μέχρι σήμερα.
- Β) Υπάρχει ένα γεγονός: Η κυβέρνηση μετά τον Ιανουάριο 2015 αξίωσε πολλά. Αυτό πράττοντας αναλάμβανε ρίσκο, προσπάθεια η οποία αντί να στηριχθεί συνέβαινε το αντίθετο. Τι ίσχυε; Ίσχυε το εξής το οποίο κάθε καλόπιστη συζήτηση πρέπει να αποδεχθεί αντί να καταφεύγει σε συνωμοσιολογία και δίκη προθέσεων:
- α) Οι κατέχοντες την εξουσία μετά τον Ιανουάριο 2015 διέφεραν από την προηγούμενη διότι διεκδικούσαν αλλά όπως και οι προηγούμενοί τους ήταν άπειροι και γνωστικά ανεπαρκείς.
- β) Οι ίδιοι όπως και οι προηγούμενοι κατέχοντες την εξουσία κάθονταν πάνω σε ένα πελατειακό κράτος παντελώς ανοργάνωτο (καθότι μονίμως οι κρατικοί λειτουργοί είναι παροπλισμένοι ενώ καθοδηγούν εφήμεροι αεριτζήδες). Επειδή οι προηγούμενοι ήταν οι κατασκευαστές αυτού του ανορθολογικού κράτους ήταν μάταιο να αναμένουμε πολλά. Αυτοί που ανάλαβαν την εξουσία τον Ιανουάριο του 2015 ενώ δεν διέφεραν πολύ μια κοινωνική δυναμική θα μπορούσε να οδηγήσει σε αλλαγές.
- Κατά την διάρκεια του πρώτου κρίσιμου πενταμήνου του 2015 οι κοινωνικές και πολιτικές αντιστάσεις που πρέπει να στηρίζουν το εθνικό συμφέρον όποιος και να κυβερνά βάλλονταν από μαζική προπαγάνδα, απίστευτες ξένες παρεμβάσεις και αποπροσανατολιστική πληροφόρηση ακόμη και για πασίδηλα πράγματα.
- Η κοινωνική δυναμική ήλθε όταν προέκυψε το ερώτημα ΝΑΙ ή ΌΧΙ αλλά όταν ειπώθηκε ΟΧΙ απουσίαζαν οι προϋποθέσεις ενίσχυσης της κρατικής μας διαπραγμάτευσης.
- Η ουσία και το κύριο αίτιο της νεοελληνικής κακοτυχίας είναι το εξής: Ότι ενώ όλοι γνωρίζαμε ότι ο νυν πρωθυπουργός περιβάλλεται από ένα κυρίαρχο πολιτικά θανατηφόρο εθνομηδενιστικό συνονθύλευμα άπειρων στελεχών ενίοτε και φορέων θανατηφόρων ιδεολογημάτων, τυγχάνει αυτή η πολιτική ασθένεια είναι το κύριο χαρακτηριστικό όλου του ύστερου μεταπολιτευτικού αριστεροδεξιοκεντρώου «πολιτικού» φάσματος. Όσοι δεν το βλέπουν κάποιο πρόβλημα έχουν με την πολιτική τους θέαση.
- Γινόμαστε πιο ακριβείς: Οι εκλογές του Ιανουαρίου παρήγαγαν μια πολιτική δυναμική που δεν ανήκε στον νυν πρωθυπουργό ή στο διαφοροποιημένο κόμμα του.
- Η δυνατότητα μιας υποστηρικτικής κοινωνικής δυναμικής καταμαρτυρήθηκε όταν τέθηκε το δημόσιο ερώτημα ΝΑΙ ή ΟΧΙ.
- Οδήγησε στο ΟΧΙ το οποίο λέμε ξανά δεν αφορούσε κάποιες θέσεις κάποιου μνημονίου. Σχεδόν κανείς δεν τις γνώριζε. Το ΟΧΙ ήταν ένα αναγκαίο ΟΧΙ κατά τον μαζικών ξένων επεμβάσεων στο εσωτερικό πολιτικό μας σύστημα που αναιρούν την εθνική μας ανεξαρτησία. Όσοι δεν το κατάλαβαν αυτό δεν κατάλαβαν τίποτα. Και δυστυχώς είναι ουκ ολίγοι.
- Αυτή η κοινωνικοπολιτική δυναμική, επαναλαμβάνουμε, δεν ανήκε στο κομματικό συνονθύλευμα που κατάλαβε την εξουσία τον Ιανουάριο 2015. Ανήκε στο κράτος και στην κοινωνία του. Αν μη τι άλλο αριθμητικά επαληθεύεται 100% καθότι παρά την απίστευτη μαζική προπαγάνδα και εκστρατεία φόβου υπερψήφισαν την συνέχιση της αντίστασης κοντά 65%.
- Το πρόβλημα είναι άλλο και πολύ μεγάλο. Πρόκειται για το γεγονός πως σε όλο το πολιτικό φάσμα επί χρόνια έχει αναπτυχθεί και γιγαντωθεί ένα εξόχως τερατώδες συνονθύλευμα άσκησης εξουσίας (όχι μόνο επειδή ήταν διαφοροποιημένο αλλά επειδή κυρίως περιείχε εξίσου μεγάλες εθνομηδενιστικές τάσεις διαφορετικά μεταμφιεσμένες). Ένα εκ του αποτελέσματος κρινόμενο εξουσιαστικό σύστημα που έρεπε προς υποτέλεια, ξενοδουλία και κατεξουσιασμό σε βαθμό πρωτόγνωρο για την σύγχρονη νεοελληνική ιστορία.
- Καθότι ενσάρκωνε και εκτελούσε τον χειρότερο πόλεμο: Τον ύπουλο μεταμοντέρνο πόλεμο κατά της Ελληνικής κοινωνίας. Εάν μη τι άλλο οι περιπέτειες και ο φαύλος κύκλος που οδήγησε σε ένα νέο μνημόνιο κατέστησε σε όλους ολοφάνερο τον πραγματικό χαρακτήρα αυτού του πολέμου. Κατέστησε ολοφάνερο ποιοι είναι οι κύριοι ξένοι και εγχώριοι δράστες και πόσο στυγνός και ανελέητος είναι ο διεθνής ανταγωνισμός (στον οποίο ακόμη και οι άπιστοι Θωμάδες θα πρέπει να κατάλαβαν ότι ανήκει και η ΕΕ).
- Το πιο πάνω «σύστημα» δεν μπορούσε να συμβαδίσει με την κοινωνικοπολιτική δυναμική του ΟΧΙ για να διαπραγματευτεί σκληρά το κράτος και ίσως για σωθεί η χώρα. Εκτός από τις ύπουλες ασυναρτησίες των προγενέστερων μνημονιακών δραστών πως εάν δεν είχαμε αλλαγή δήθεν «θα είχαμε», δήθεν, «ανάπτυξη» (υπό συνθήκες καταστολής, εξάρτησης, ξεπουλήματος και εκποίησης της χώρας μας), οι αντιπρόσωποι αυτού του συνονθυλεύματος της προγενέστερης μνημονιακης εξουσίας εκδικητικά ή κινούμενα από τον «ελκυστή της εξουσιαστικής καρέκλας», έστω και εάν είναι δοτή και ξενόδουλη, δεν έχασαν ευκαιρία να συνηγορούν και να υπογράφουν κείμενα διεθνών ή ευρωπαϊκών συνάξεων κόντρα στην εθνική ανάγκη επανάκτησης της εθνικής μας ανεξαρτησίας.
- Μήπως δεν είναι αλήθεια; Όχι μόνο αυτό είναι αληθές αλλά επιπλέον φρικτό και αχαρακτήριστο, γεγονός που υποδηλώνει μια κύρια πολιτική ασθένεια.
- Γεγονός επίσης πολύ ανησυχητικό για το μέλλον καθότι υπό τόσο ξεκάθαρες περιστάσεις αντί να αναδυθούν δυνάμεις στήριξης της εθνικής ανεξαρτησίας που θα διέθεταν κοσμοθεωρητικά θεμελιωμένο λόγο και μαρτυρίες επαρκούς γνώσης του διεθνούς και ευρωπαϊκού περιβάλλοντος, στο «πολιτικό» επίπεδο και παρά την καταμαρτυρούμενη κοινωνικοπολιτική δυναμική που επιβεβαίωσε το ΟΧΙ παρατηρήθηκε μια παγερή σιωπή.
- Παγερή σιωπή μέσα σε ένα εκκωφαντικά πολιτικά διεφθαρμένο περιβάλλον όπου κυριαρχούσε η ξένη και ντόπια ιδιωτεία, η ξένη και ντόπια προπαγάνδα στήριξης ποικίλων συμφερόντων, η αδιάντροπη παρέμβαση στα εσωτερικά πολιτικά μας πράγματα απρόκλητων ξένων και η απίστευτη δολοφονία της αλήθειας, των προσώπων και της πραγματικότητας που εκτελούσαν ξένα και ντόπια μαζικά μέσα επικοινωνίας. Μια επίσης αδιάντροπη ξένη προπαγάνδα απόδοσης συλλογικής ευθύνης στην Ελληνική κοινωνία που εγχώριοι κράχτες ανακύκλωναν (εκείνα τα φρικτά στο Στάδιο για «να κοιτάξουμε τον εαυτό μας στον καθρέπτη» την στιγμή η Ελληνική κοινωνία εδώ και πέντε χρόνια είναι στόχος θηριωδών κερδοσκόπων και τοκογλύφων).
- Η ώρα της μεταμοντέρνας δικτατορίας δεν είναι μακριά!;
- Ολοκληρώνουμε λέγοντας ότι μπορεί οι τελευταίες επισημάνσεις να είναι υπερβολικά απαισιόδοξες και η Ελληνική κοινωνία να διαθέτει, ακόμη, ανεξάντλητες πηγές αντίστασης. Οφείλουμε να βλέπουμε έτσι και διασταλτικά τα πράγματα καθότι κάθε σοβαρός πολιτικός επιστήμονας θα πει πως οι πολιτική συμπεριφορά των ατόμων και των ομάδων είναι δυναμική, αστάθμητη και απρόβλεπτη. Κυρίως όταν το διακύβευμα είναι η εθνική επιβίωση. Η επιβίωση μιας κοινωνίας είναι έσχατη λογική, γι’ αυτό μιλάμε, εξ και ενδέχεται τα πράγματα είναι διαφορετικά. Σε κάθε περίπτωση, τίθενται ως εξής:
- Εάν μια κοινωνία δεν διαθέτει συλλογικά ένστικτα αυτοσυντήρησης / επιβίωσης, όταν βάλλεται, η άνευ αντίστασης συνεχής αποδυνάμωση και ο εθνοκρατικός θάνατος είναι πιθανότατα βέβαιος και αναπόδραστος.
- Εάν μια κοινωνία αντίθετα διαθέτει επαρκή αποθέματα συλλογικών ενστίκτων αυτοσυντήρησης και επιβίωσης, θα επιδιώξει μια ειρηνική πολιτική επανάσταση που θα προκαλέσει μια ριζική πολιτειακή αλλαγή και τις προϋποθέσεις περισσότερης δημοκρατίας. Δημοκρατίας σύμφωνης με την ημέτερη πάμπλουτη πολιτική παράδοση της Ελληνικότητας η οποία, μεταξύ άλλων προϋποθέτει α) επαρκή έλεγχο των πολιτών επί της διακυβέρνησης, β) υπό προϋποθέσεις ανακλητή πολιτική εξουσία και κατά συνέπεια γ) ολοένα περισσότερη «κατοχή του κράτους» από τους πολίτες και από τους ξένους και εγχώριους πραιτοριανούς τους.
- Πάνω στο εκκρεμές των νεοελλήνων αριστεροδεξιοκεντρώων, των δύο ακραίων τους πόλων και των αναρίθμητων λιγότερο ή περισσότερο κωμικοτραγικά μπερδεμένων ενδιάμεσων αποχρώσεών τους, τα πιο πάνω αυτονόητα, πασίδηλα και αληθή είναι αδιανόητα.
- Αυτή εδώ η «πέννα», ακριβώς, τους τελευταίους μήνες στηλίτευε, ακριβώς, την γνωστική ανεπάρκεια του νυν και κατά τα άλλα χαρισματικού πρωθυπουργού (για την απίστευτη και εθνομηδενιστική ομιλία του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και για τις πολιτικές αφέλειες περί ιδεωδών και δικαίων στην ΕΕ).
- Ο όρος «χαρισματικός», εξηγήσαμε σε άλλη παρέμβαση, δεν είναι αξιολογικός αλλά περιγραφικός ενώ «χαρισματικοί» μπορούν να είναι πολλοί. Τέτοιες λεπτές διακρίσεις, όμως, δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές μέσα στην προαναφερθείσα χαώδη δίνη ιδεολογικών προκαταλήψεων, κομματικών ταυτίσεων, προσωπικών εξαρτήσεων και ποικίλων συνδρόμων ενοχών. Ο καθείς μέσα σε μια τέτοια δίνη διαβάζει ότι θέλει, το αντιλαμβάνεται όπως θέλει και το κρίνει η επικροτεί όπως θέλει.
Με αφορμή το άρθρο του Mark Buchanan επεκταθήκαμε για να πούμε μερικά πράγματα και να τα προσαρμόσουμε στην Ελληνική πραγματικότητα. Πράγματα τα οποία για όσους δεν είναι ιδεολογικά κολλημένοι, κομματικά ποικιλότροπα εξαρτημένοι και έρμαια ξένης και εγχώριας ιδιωτείας, είναι, εκτιμάται, αντικειμενικά.
Αντικειμενικά, αξιολογικά ουδέτερα και καθολικής σημασίας καθότι αφορούν την Δημοκρατία και την Ελευθερία.
Η υπέρβαση της παρούσης κρίσης και του μεταμοντέρνου πολέμου του οποίου γίναμε κύρια θύματα, είναι εφικτή εάν υιοθετηθεί και κυριαρχήσει μια τέτοια αντικειμενική βάση συζήτησης.
Δύσκολα τα πράγματα, δύσκολες οι προβλέψεις και άγνωστη ισχύς του συλλογικού ενστίκτου αυτοσυντήρησης / επιβίωσης. Δύσκολες και οι προβλέψεις.
Εάν δεν κυριαρχήσει η φιλοπατρία, η διαχρονική και οικουμενική δημοκρατική πολιτική μας παράδοση και εάν δεν αποκολληθούμε από τα ιδεολογικά σύνδρομα και τις σάπιες κομματικές εξαρτήσεις, το συλλογικό ένστικτο αυτοσυντήρησης αυτό θα καθίσταται ολοένα και πιο θνησιγενές. Αυτό είναι μια εκτίμηση βαθύτατων προεκτάσεων και ο καθείς συνάγει τα δικά του συμπεράσματα.
Ακολουθεί το άρθρο του Mark Buchanan το οποίο αποτέλεσε αφορμή για την ανάλυση που προηγήθηκε.
Του Mark Buchanan, H Ελλάδα δεν είναι μια ιστορία ηθικής
Ένα από τα πιο ανησυχητικά στοιχεία του πρόσφατου δράματος γύρω από το χρέος της Ελλάδας ήταν η επιτακτική ανάγκη πολλών να αναδείξουν ως πρόβλημα την αδυναμία του εθνικού χαρακτήρα αντί των οικονομικών της Ευρωζώνης. Η άποψη της δεξιάς, όχι μόνο στην Γερμανία αλλά σε όλο τον κόσμο, αποδίδει το πρόβλημα στην ελληνική διαφθορά και ακόμη χειρότερα στην τεμπελιά: οι κακοί Έλληνες συνταξιοδοτούνται πολύ νωρίς και παράγουν λιγότερο σε κατά κεφαλήν επίπεδο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παρά το γεγονός ότι εργάζονται περισσότερες ώρες.
Δεν πρέπει να συμπεραίνουμε πολλά από τέτοιου είδους συγκρίσεις. Είναι μύθος το ότι με κάποιο τρόπο η οικονομική παραγωγικότητα αντικατοπτρίζει τη μέση ικανότητα των ανθρώπων να εργάζονται σκληρά. Αυτό έχει πολύ περισσότερο να κάνει με τη φύση των βιομηχανιών σε κάθε χώρα και με το πώς η τεχνολογία μετέβαλε την παραγωγικότητά τους με τον καιρό.
Σχεδόν το 20% της ελληνικής οικονομικής παραγωγής προέρχεται από τον τουρισμό, το οποίο είναι φυσικό αν αναλογιστεί κανείς την απαράμιλλη ομορφιά της χώρας. Εκτός από το διαδίκτυο που διευκολύνει τις κρατήσεις και τη διαφήμιση των ταξιδιωτικών πακέτων, ο τουρισμός παραμένει μια δραστηριότητα εντάσεων εργασίας, που δεν έχει διαφοροποιηθεί σε σχέση με τριάντα χρόνια πριν. Ο κόσμος χρησιμοποιεί αεροπλάνα και ταξί, μένει σε ξενοδοχεία, τρώει γεύματα, ακούει μουσική και κάνει εκδρομές με πλοία. Όλες αυτές οι δραστηριότητες χρειάζονται ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων να μαγειρεύουν, να σερβίρουν, να ψυχαγωγούν, να καθαρίζουν τα δωμάτια και να οδηγούν ταξί για πολλές ώρες. Η ποσότητα όλων αυτών των υπηρεσιών που μπορούν να παραχθούν ανά ώρα και ανά άτομο, δεν άλλαξε πολύ με τον καιρό.
Ας συγκρίνουμε λοιπόν αυτό με τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία για παράδειγμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η συνολική παραγωγή της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας -το ήμισυ της οποίας καλύπτεται από γερμανικές εταιρείες- αυξανόταν τη δεκαετία πριν την οικονομική κρίση κατά περίπου 4,4% ετησίως. Αυτό αντιστοιχεί σε διπλασιασμό της παραγωγής στα 15 χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ανάπτυξης προήλθε από την αύξηση της παραγωγικότητας της μεταποίησης -αξία που δημιουργείται ανά ώρα εργασίας- η οποία στη Γερμανία, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, αυξήθηκε την ίδια περίοδο κατά 40%.
Με άλλα λόγια η ταχεία οικονομική ανάπτυξη στη Γερμανία και σε άλλες ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες προήλθε κυρίως από τις βελτιώσεις στην αποδοτικότητα της βιομηχανίας και όχι από την ηθική υπεροχή των εργαζομένων σε αυτές τις χώρες.
Όλα αυτά συνδέονται με μια έννοια που οικονομολόγοι ονομάζουν «νόσο του κόστους Baumol» όπως είχε διατυπωθεί από τους William Baumol and William Bowen στη δεκαετία του 1960. Γιατί, αναρωτήθηκαν, κάποια πράγματα όπως η εκπαίδευση, η ιατρική περίθαλψη και ζωντανές μουσικές παραστάσεις κοστίζουν περισσότερο όσο περνούν τα χρόνια και κάποια άλλα όπως τα βιομηχανικά προϊόντα, λιγότερο;
Η απάντηση είναι απλά ότι η παραγωγικότητα βελτιώνεται ταχύτερα σε μερικές βιομηχανίες από ό,τι σε άλλες. Δεδομένου ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων φτιάχνουν ολοένα και καλύτερα αυτοκίνητα -γρηγορότερα και με λιγότερους εργάτες- μπορούν να τα πουλήσουν ακόμη φθηνότερα και να αυξήσουν κιόλας τους μισθούς. Αντίθετα, μια ζωντανή μουσική παράσταση χρειάζεται τον ίδιο κόπο και απαιτεί εξίσου εξειδικευμένους συντελεστές όσο δύο αιώνες πριν. Το να βρεις καλούς μουσικούς προϋποθέτει μισθούς που αυξάνονται το ίδιο γρήγορα με άλλους κλάδους της οικονομίας και έτσι οι τιμές σε «στάσιμους» κλάδους αυτού του είδους ανεβαίνουν σε σύγκριση με άλλους.
Η δυναμική αυτή συμβάλλει σημαντικά στην ανεξέλεγκτη άνοδο των ιατρικών εξόδων σε όλο τον κόσμο. Η ιατρική τεχνολογία αποτελεί αναμφίβολα τον ηγέτη της βελτίωσης της παραγωγικότητας, αλλά εξακολουθούν να είναι απαραίτητα τα χρονοβόρα τετ α τετ γιατρών και ασθενών. Οι γιατροί δεν είναι σε θέση να παράσχουν υψηλής ποιότητας φροντίδα σε περισσότερους ασθενείς κάθε ώρα σήμερα από ό,τι μπορούσαν πριν από μερικές δεκαετίες . Οι τιμές ανεβαίνουν, αλλά όχι επειδή οι γιατροί έγιναν τεμπέληδες.
Γυρίζοντας στην Ελλάδα: Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η κατά κεφαλήν παραγωγικότητα μιας οικονομίας που στηρίζεται κυρίως στον τουρισμό δεν έχει συμβαδίσει με το «βιομηχανικό μεγαθήριο” της Γερμανίας. Πρόκειται για διαφορετικές οικονομίες που παρέχουν διαφορετικά είδη αγαθών. Πριν από το 2010, η ελληνική παραγωγικότητα ανά κάτοικο ήταν σταθερή σε επίπεδο περίπου 93% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Η παραγωγικότητα στην Ελλάδα κατρακύλησε μόνο μετά το 2010, ως αποτέλεσμα της επιβολής αυστηρών μέτρων λιτότητας.
Αυτή είναι η απλή, «ανήθικη” ιστορία της Ελλάδος και της Γερμανίας: η μια οικονομία ευημερεί χάρη στη ραγδαίως αναπτυσσόμενη βιομηχανική τεχνολογία, ενώ η άλλη χάρη στις πολύτιμες οικονομικές υπηρεσίες, που παράγονται και προσφέρονται με τρόπους που απλά δεν αλλάζουν πολύ με το χρόνο. Οι Έλληνες δεν είναι τεμπέληδες και τα προβλήματα της Ευρωζώνης δεν έχουν τίποτα να κάνουν με την ηθική αδυναμία του καθενός.
Αντικειμενικά, αξιολογικά ουδέτερα και καθολικής σημασίας καθότι αφορούν την Δημοκρατία και την Ελευθερία.
Η υπέρβαση της παρούσης κρίσης και του μεταμοντέρνου πολέμου του οποίου γίναμε κύρια θύματα, είναι εφικτή εάν υιοθετηθεί και κυριαρχήσει μια τέτοια αντικειμενική βάση συζήτησης.
Δύσκολα τα πράγματα, δύσκολες οι προβλέψεις και άγνωστη ισχύς του συλλογικού ενστίκτου αυτοσυντήρησης / επιβίωσης. Δύσκολες και οι προβλέψεις.
Εάν δεν κυριαρχήσει η φιλοπατρία, η διαχρονική και οικουμενική δημοκρατική πολιτική μας παράδοση και εάν δεν αποκολληθούμε από τα ιδεολογικά σύνδρομα και τις σάπιες κομματικές εξαρτήσεις, το συλλογικό ένστικτο αυτοσυντήρησης αυτό θα καθίσταται ολοένα και πιο θνησιγενές. Αυτό είναι μια εκτίμηση βαθύτατων προεκτάσεων και ο καθείς συνάγει τα δικά του συμπεράσματα.
Ακολουθεί το άρθρο του Mark Buchanan το οποίο αποτέλεσε αφορμή για την ανάλυση που προηγήθηκε.
Του Mark Buchanan, H Ελλάδα δεν είναι μια ιστορία ηθικής
Ένα από τα πιο ανησυχητικά στοιχεία του πρόσφατου δράματος γύρω από το χρέος της Ελλάδας ήταν η επιτακτική ανάγκη πολλών να αναδείξουν ως πρόβλημα την αδυναμία του εθνικού χαρακτήρα αντί των οικονομικών της Ευρωζώνης. Η άποψη της δεξιάς, όχι μόνο στην Γερμανία αλλά σε όλο τον κόσμο, αποδίδει το πρόβλημα στην ελληνική διαφθορά και ακόμη χειρότερα στην τεμπελιά: οι κακοί Έλληνες συνταξιοδοτούνται πολύ νωρίς και παράγουν λιγότερο σε κατά κεφαλήν επίπεδο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, παρά το γεγονός ότι εργάζονται περισσότερες ώρες.
Δεν πρέπει να συμπεραίνουμε πολλά από τέτοιου είδους συγκρίσεις. Είναι μύθος το ότι με κάποιο τρόπο η οικονομική παραγωγικότητα αντικατοπτρίζει τη μέση ικανότητα των ανθρώπων να εργάζονται σκληρά. Αυτό έχει πολύ περισσότερο να κάνει με τη φύση των βιομηχανιών σε κάθε χώρα και με το πώς η τεχνολογία μετέβαλε την παραγωγικότητά τους με τον καιρό.
Σχεδόν το 20% της ελληνικής οικονομικής παραγωγής προέρχεται από τον τουρισμό, το οποίο είναι φυσικό αν αναλογιστεί κανείς την απαράμιλλη ομορφιά της χώρας. Εκτός από το διαδίκτυο που διευκολύνει τις κρατήσεις και τη διαφήμιση των ταξιδιωτικών πακέτων, ο τουρισμός παραμένει μια δραστηριότητα εντάσεων εργασίας, που δεν έχει διαφοροποιηθεί σε σχέση με τριάντα χρόνια πριν. Ο κόσμος χρησιμοποιεί αεροπλάνα και ταξί, μένει σε ξενοδοχεία, τρώει γεύματα, ακούει μουσική και κάνει εκδρομές με πλοία. Όλες αυτές οι δραστηριότητες χρειάζονται ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων να μαγειρεύουν, να σερβίρουν, να ψυχαγωγούν, να καθαρίζουν τα δωμάτια και να οδηγούν ταξί για πολλές ώρες. Η ποσότητα όλων αυτών των υπηρεσιών που μπορούν να παραχθούν ανά ώρα και ανά άτομο, δεν άλλαξε πολύ με τον καιρό.
Ας συγκρίνουμε λοιπόν αυτό με τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία για παράδειγμα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, η συνολική παραγωγή της ευρωπαϊκής αυτοκινητοβιομηχανίας -το ήμισυ της οποίας καλύπτεται από γερμανικές εταιρείες- αυξανόταν τη δεκαετία πριν την οικονομική κρίση κατά περίπου 4,4% ετησίως. Αυτό αντιστοιχεί σε διπλασιασμό της παραγωγής στα 15 χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ανάπτυξης προήλθε από την αύξηση της παραγωγικότητας της μεταποίησης -αξία που δημιουργείται ανά ώρα εργασίας- η οποία στη Γερμανία, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, αυξήθηκε την ίδια περίοδο κατά 40%.
Με άλλα λόγια η ταχεία οικονομική ανάπτυξη στη Γερμανία και σε άλλες ταχέως αναπτυσσόμενες οικονομίες προήλθε κυρίως από τις βελτιώσεις στην αποδοτικότητα της βιομηχανίας και όχι από την ηθική υπεροχή των εργαζομένων σε αυτές τις χώρες.
Όλα αυτά συνδέονται με μια έννοια που οικονομολόγοι ονομάζουν «νόσο του κόστους Baumol» όπως είχε διατυπωθεί από τους William Baumol and William Bowen στη δεκαετία του 1960. Γιατί, αναρωτήθηκαν, κάποια πράγματα όπως η εκπαίδευση, η ιατρική περίθαλψη και ζωντανές μουσικές παραστάσεις κοστίζουν περισσότερο όσο περνούν τα χρόνια και κάποια άλλα όπως τα βιομηχανικά προϊόντα, λιγότερο;
Η απάντηση είναι απλά ότι η παραγωγικότητα βελτιώνεται ταχύτερα σε μερικές βιομηχανίες από ό,τι σε άλλες. Δεδομένου ότι οι κατασκευαστές αυτοκινήτων φτιάχνουν ολοένα και καλύτερα αυτοκίνητα -γρηγορότερα και με λιγότερους εργάτες- μπορούν να τα πουλήσουν ακόμη φθηνότερα και να αυξήσουν κιόλας τους μισθούς. Αντίθετα, μια ζωντανή μουσική παράσταση χρειάζεται τον ίδιο κόπο και απαιτεί εξίσου εξειδικευμένους συντελεστές όσο δύο αιώνες πριν. Το να βρεις καλούς μουσικούς προϋποθέτει μισθούς που αυξάνονται το ίδιο γρήγορα με άλλους κλάδους της οικονομίας και έτσι οι τιμές σε «στάσιμους» κλάδους αυτού του είδους ανεβαίνουν σε σύγκριση με άλλους.
Η δυναμική αυτή συμβάλλει σημαντικά στην ανεξέλεγκτη άνοδο των ιατρικών εξόδων σε όλο τον κόσμο. Η ιατρική τεχνολογία αποτελεί αναμφίβολα τον ηγέτη της βελτίωσης της παραγωγικότητας, αλλά εξακολουθούν να είναι απαραίτητα τα χρονοβόρα τετ α τετ γιατρών και ασθενών. Οι γιατροί δεν είναι σε θέση να παράσχουν υψηλής ποιότητας φροντίδα σε περισσότερους ασθενείς κάθε ώρα σήμερα από ό,τι μπορούσαν πριν από μερικές δεκαετίες . Οι τιμές ανεβαίνουν, αλλά όχι επειδή οι γιατροί έγιναν τεμπέληδες.
Γυρίζοντας στην Ελλάδα: Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η κατά κεφαλήν παραγωγικότητα μιας οικονομίας που στηρίζεται κυρίως στον τουρισμό δεν έχει συμβαδίσει με το «βιομηχανικό μεγαθήριο” της Γερμανίας. Πρόκειται για διαφορετικές οικονομίες που παρέχουν διαφορετικά είδη αγαθών. Πριν από το 2010, η ελληνική παραγωγικότητα ανά κάτοικο ήταν σταθερή σε επίπεδο περίπου 93% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Η παραγωγικότητα στην Ελλάδα κατρακύλησε μόνο μετά το 2010, ως αποτέλεσμα της επιβολής αυστηρών μέτρων λιτότητας.
Αυτή είναι η απλή, «ανήθικη” ιστορία της Ελλάδος και της Γερμανίας: η μια οικονομία ευημερεί χάρη στη ραγδαίως αναπτυσσόμενη βιομηχανική τεχνολογία, ενώ η άλλη χάρη στις πολύτιμες οικονομικές υπηρεσίες, που παράγονται και προσφέρονται με τρόπους που απλά δεν αλλάζουν πολύ με το χρόνο. Οι Έλληνες δεν είναι τεμπέληδες και τα προβλήματα της Ευρωζώνης δεν έχουν τίποτα να κάνουν με την ηθική αδυναμία του καθενός.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου