<<Δεν υπολογίζουν τους «σοφούς» της οικονομίας>>

ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ-ΦΩΤΙΑ ΟΤΙ ΔΕΝ ΑΡΕΣΟΥΝ ΣΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΟΥΣ

Δύο χρόνια μετά, το Εθνικό Συμβούλιο Οικονομίας μοιάζει με έναν θεσμό που έχει πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων…

Σχεδόν καμία πρόταση από όσες πρότειναν οι «σοφοί», είτε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη, είτε στον Υπουργό Οικονομικών, δεν έγινε κυβερνητική πράξη
Ανακοινώθηκε με τυμπανοκρουσίες, σε μια προσπάθεια να δοθεί η εντύπωση ότι οι «σοφοί» της οικονομίας έχουν λόγο στην κυβερνητική πολιτική που θα έπρεπε να ακολουθηθεί αμέσως μετά το τραγικό κούρεμα καταθέσεων. Δύο χρόνια μετά, το Εθνικό Συμβούλιο Οικονομίας μοιάζει με έναν θεσμό που έχει πεταχτεί στον κάλαθο των άχρηστων. Σχεδόν καμία πρόταση από όσες πρότεινε, είτε στον Πρόεδρο Αναστασιάδη, είτε στον Υπουργό Οικονομικών, δεν έγινε κυβερνητική πράξη.

Οι συνεδριάσεις που έγιναν απλώς πετύχαιναν τον επικοινωνιακό σκοπό του Προεδρικού. Συζήτηση και διάλογος για τα μάτια του κόσμου αλλά ουσία, όπως αποδεικνύεται, σχεδόν μηδενική. Χαρακτηριστική είναι η καταγγελία Μέλους του Εθνικού Συμβουλίου Οικονομίας στη «Σημερινή», που ζήτησε να διατηρηθεί η ανωνυμία του, αναφέρει ότι «Αυτά που προτείναμε δεν άρεσαν στον Υπουργό Οικονομικών, Χάρη Γεωργιάδη, γι' αυτό και το ΕΣΟ είναι ουσιαστικά ωσεί παρών. Τελευταία φορά που συναντήσαμε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη ήταν το καλοκαίρι του 2014 και μας είπε ότι, λόγω των εξελίξεων στο Κυπριακό, πια δεν θα μπορεί ο ίδιος να μας βλέπει και θα συναντάμε τον Υπουργό Οικονομικών».

Στα Μέλη του ΕΣΟ υπάρχει έντονος προβληματισμός από το γεγονός ότι ένα Συμβούλιο, με αρχικές δεσμεύσεις ότι θα είχε ενεργό ρόλο με τις προτάσεις του στη διαμόρφωση πολιτικών μεταρρυθμιστικών, τελικώς αποδείχθηκε «φωνή βοώντος εν τη ερήμω».

Ενοχλημένοι οι πολιτικοί όταν τους τα ψάλλουν

Η αρχή του τέλους για το Εθνικό Συμβούλιο Οικονομίας ξεκίνησε με τη συμπλήρωση των πρώτων γενεθλίων λειτουργίας του. Η έκθεση που είχε ετοιμάσει με τίτλο «Θεσμοί και Ανάπτυξη» έδειχνε τη φιλοσοφία των «σοφών» για τα αίτια της κρίσης: «Η δική μας αποτίμηση της κρίσης καταδεικνύει ότι, σε μεγάλο βαθμό, η κρίση οφείλεται σε θεσμικές ανεπάρκειες, όπως την κακή συνεννόηση μεταξύ κυβερνητικών δομών και αξιωματούχων σχετικά με τη διαμόρφωση και εφαρμογή της ορθής οικονομικής πολιτικής, την έλλειψη στρατηγικής σχετικά με τον χρηματοοικονομικό τομέα, ανεπαρκή εσωτερική και εξωτερική εποπτεία των ίδιων των χρηματοοικονομικών οργανισμών, την κακή εταιρική τους διακυβέρνηση και την έλλειψη διαφάνειας».

Με άλλα λόγια, καταδείκνυε ευθέως ότι ο παραδοσιακός τρόπος διακυβέρνησης είναι αποτυχημένος και θα πρέπει επιτέλους να δούμε αληθινές τομές και μεταρρυθμίσεις.

Και φυσικά όταν μιλάμε για θεσμούς, εννοούμε είτε αυτούς των οποίων τα ηνία βρίσκονται στα χέρια εκείνων που εκλέγονται, είτε στα χέρια εκείνων που διορίζονται από αυτούς που εκλέγονται. Τίποτα από όσα ζητούσε το ΕΣΟ για τη βελτίωση των θεσμών δεν έγινε. Χαρακτηριστικά είχε ζητήσει, μεταξύ άλλων:

1. Καλή διακυβέρνηση, μακριά από τη διαφθορά και την εξυπηρέτηση ειδικών συμφερόντων.

2. Μεταρρυθμίσεις στο πολιτικό σύστημα που αυξάνουν τη διαφάνεια ως προς τη χρηματοδότηση των κομμάτων και αυξάνουν την ποιότητα της πολιτικής ζωής.

3. Περιορισμό της τυφλής υπακοής στα κόμματα.

4. Διαφάνεια στη διαμόρφωση και επαρκή αιτιολόγηση της οικονομικής πολιτικής και άλλων πολιτικών του κράτους καθώς και διαφάνεια στον χρηματοοικονομικό τομέα και γενικότερα στην οικονομία.

5. Μεταρρύθμιση της δημόσιας υπηρεσίας, ώστε να αποφεύγεται η αχρείαστη γραφειοκρατία και να επισπευστούν οι διαδικασίες λήψης ορθολογικών αποφάσεων. Χρειάζεται μία αποτελεσματική και αδιάφθορη δημόσια υπηρεσία, που να προσλαμβάνει και να προάγει τους πλέον ικανούς με ανοικτές και διαφανείς διαδικασίες σε όλα τα επίπεδα της κυβερνητικής ιεραρχίας. Η υποχρεωτική μετακίνηση διευθυντών και διευθυντών τμημάτων και οι προαγωγές σε άλλα τμήματα από το οικείο θα αποτρέπουν τη δημιουργία μικρών βασιλείων, τη διαχρονική ανταλλαγή διευκολύνσεων και την προβολή αντιστάσεων σε αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Άμεση εφαρμογή του μέτρου, εκεί που χρειάζεται, με απλή μετάθεση νυν διευθυντών σε άλλα τμήματα θα μπορούσε να βοηθήσει στην επιτάχυνση και καλύτερη εφαρμογή αναγκαίων μεταρρυθμίσεων.

Το μήνυμα των σοφών προς τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Υπουργό Οικονομικών ήταν ξεκάθαρο: «Απαραίτητη προϋπόθεση για την ευημερία και ανάπτυξη ενός λαού είναι η ύπαρξη ενός καλού θεσμικού πλαισίου, που να περιλαμβάνει:

(α) καλά ριζωμένες δημοκρατικές αξίες

(β) ένα ανιδιοτελές και αποτελεσματικό σύστημα διακυβέρνησης σε επίπεδο εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας

(γ) μία αποτελεσματική και αδιάφθορη δημόσια υπηρεσία, που προσλαμβάνει και προάγει τους πλέον ικανούς με ανοικτές και διαφανείς διαδικασίες

(δ) ένα εκπαιδευτικό σύστημα που βασίζεται στην επιστημονικότητα, εργοδοτεί τους πλέον αποτελεσματικούς δασκάλους, είναι ανοικτό σε αξιολογήσεις τόσο των διδασκόντων όσο και των μαθητών και προάγει την αριστεία

(ε) καλή εταιρική διακυβέρνηση

(ζ) καλές εργασιακές σχέσεις που βασίζονται σε ορθολογικές αντιλήψεις για τις διεθνείς αγορές και

(η) ένα αδιάφθορο, αποτελεσματικό και ταχύ νομικό πλαίσιο που κατοχυρώνει τα δικαιώματα των πολιτών».

Για ποιους ανεξάρτητους θεσμούς μιλάμε;

Το Εθνικό Συμβούλιο Οικονομίας έχει τονίσει ότι «η σωστή λειτουργία των εποπτικών και ρυθμιστικών Αρχών του κράτους δημιουργεί τις προϋποθέσεις για υγιή και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και παράλληλα προάγει την κοινωνική δικαιοσύνη. Οι Αρχές πρέπει να είναι ανεξάρτητες για να διασφαλίζουν ένα σταθερό οικονομικό περιβάλλον, κάτι που προσελκύει επενδυτές και επιτρέπει στις επιχειρήσεις να λαμβάνουν αποφάσεις με μακρύ ορίζοντα. Πρέπει να τυγχάνουν της ίδιας ανεξαρτησίας και σεβασμού όπως ο Γενικός Εισαγγελέας, η Γενική Ελέγκτρια κ.λπ.». Αντιθέτως, βλέπουμε την καταρράκωση του κύρους της Κεντρικής Τράπεζας αλλά και την πολύ μικρή εμπιστοσύνη που δείχνουν οι πολίτες, σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, στην εξουσία της δικαιοσύνης γενικότερα και στον θεσμό του Γενικού Εισαγγελέα ειδικότερα.